« Txiza, zirimiria ala waterboardinga | Harremanetik harremanera eta berriro bota »
Bichta éder / Eneko Bidegain / Elkar, 2023
Ahaltsua eta garaia Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2023-07-22
Theodore Vermandois agurearen heriotzaren osteko jauregi baten esku-aldatzeak zenbait galdera azaleratu ditu, eta kazetari bat haritik tiraka hasiko da. Lapurdiko lurren espekulazio inmobiliariotik haratagoko interesa duen albistea osatuko du protagonistak orrialdeak pasatu ahala: naziekin lotura duen jabea, bortxaketak… Eñaut kazetariaren ikerketa su motelean egosi beharreko platera da; pixkanaka-pixkanaka, beste hainbat pertsonaiaren laguntzaz, argitaratuko du Bichta éder izendatu duten proiektuak argi baino itzal gehiago duela. Kazetariaren ikerketa prozesua eleberri beltzetako detektibearenarekin pareka daiteke hein batean, eta epilogoko hari guztien joskerak ere aire bera ematen dio.
Oroz gainetik, Lapurdiko soziologiaren erretratu zorrotza da Bidegainena. Errefuxiatuen seme-alaben apolitizazioa, laborarien kezka eta duintasuna, guztia monetizatu daitekeela uste duten enpresariak, euskaldun eta frantziar nazio ikuskeren arteko igurtzia, ostatuetako giroa eta polizien presentzia, gerra zikinaren ondorioak… Hainbeste izen agertzen diren eleberria jarraitzea errazteko pertsonaien aurkezpen estereotipatuak eta kazetari trebatuaren idazkera freskoa hautatu ditu idazleak. Interesgarria da Twitterrek eleberrian daukan zama eta pertsonaien egoan daukan eragina. Bestalde, protagonistaren ibilerek euskal hedabideetako miseriak eta balentriak barrutik ezagutzeko aukera ere eskaintzen dute. Azpimarratzekoa da militantziaren deskribapena ere: eztabaidak, hausturak, paktuak… eta generoak eragindako kontraesanak nola azaleratzen diren. Nafarroako erresumako gazteluetatik hasi, II. Mundu Gerra gurutzatu eta gaur egungo egoeraren berri ematen duen thriller politiko indartsua da. Luxuzko paisaia esklusibo bihurtzearen arriskuari buruzko liburua; ondarea, golf pista eder.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez