« Lur gainean irauteaz | Edertasun gupidagabea »
Arrain hezur bat eztarrian / Olatz Mitxelena / Elkar, 2023
Kortazaharreko zuloak Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2023-03-18
Norbanakoek giza harremanen aurrean sentitzen duten antsietatea da Olatz Mitxelenaren ipuin liburuko gai nagusia. Hamar ipuinen bidez deskribatzen da protagonisten ondoeza. Batzuetan, harreman afektiboek epe luzean eragiten dituzten arrakalak eta kortseak dira aztergai: bikote harremanetan sortzen den asperdura, kuadrillakoen arteko zaintza eta denboraren poderioz barneratzen diren rolak, edota familia egitura eta nostalgia. Besteetan, gizarte mailako arazoa da oinarri: sortzaileen esposizioa, ezezagunekin harremantzeko zailtasuna, pandemia batek eragindako beldurraren kudeaketa edo gerrak eragindako kamera geldoko desplazamendua. Bi kasuetan, norbanakoaren psikologia da erretrataturik geratzen dena.
Errealismo magikoz zipriztindutako liburua ondu du Mitxelenak. Ipuinaren hasieran kliskagailu funtzioa betetzen duen gertaera bitxiren bat agertzen da: haur baten ezohiko jokaera, amnesia selektiboa, umeltasuna, hildako katuen etorrera… Gertaera horrek irakurlearen jakin-mina pizten du hasieran, eta geroz eta garrantzia handiagoa hartuko du ipuinean barrena, harik eta gertaera hori pertsonaiaren korapiloa askatzeko giltzarri bihurtuko den arte. Gertaerak, beraz, profezia gisa funtzionatzen duten metaforak dira. Ipuinetako elkarrizketak ez dira naturalak, idazleak ipuinen mezu nagusiak kokatzeko erabiltzen dituen artifizioak baizik. Joera horren auto-parodia egiten du idazleak azken ipuinean museozainaren ‘crush’ak aforismo bidez hitz egiten duela dioenean. Detaile jostari oso baliotsuak ere baditu liburuak. Lehena izan arren estilo kontsolidatuko idazle baten lana ageri da. Interesguneen ikuspuntutik, filosofiatik eta mitologiatik gertuko koka daiteke; eta, estilo aldetik, Hego Amerikako idazleen estilotik.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi