« Lur gainean irauteaz | Edertasun gupidagabea »
Arrain hezur bat eztarrian / Olatz Mitxelena / Elkar, 2023
Kortazaharreko zuloak Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2023-03-18
Norbanakoek giza harremanen aurrean sentitzen duten antsietatea da Olatz Mitxelenaren ipuin liburuko gai nagusia. Hamar ipuinen bidez deskribatzen da protagonisten ondoeza. Batzuetan, harreman afektiboek epe luzean eragiten dituzten arrakalak eta kortseak dira aztergai: bikote harremanetan sortzen den asperdura, kuadrillakoen arteko zaintza eta denboraren poderioz barneratzen diren rolak, edota familia egitura eta nostalgia. Besteetan, gizarte mailako arazoa da oinarri: sortzaileen esposizioa, ezezagunekin harremantzeko zailtasuna, pandemia batek eragindako beldurraren kudeaketa edo gerrak eragindako kamera geldoko desplazamendua. Bi kasuetan, norbanakoaren psikologia da erretrataturik geratzen dena.
Errealismo magikoz zipriztindutako liburua ondu du Mitxelenak. Ipuinaren hasieran kliskagailu funtzioa betetzen duen gertaera bitxiren bat agertzen da: haur baten ezohiko jokaera, amnesia selektiboa, umeltasuna, hildako katuen etorrera… Gertaera horrek irakurlearen jakin-mina pizten du hasieran, eta geroz eta garrantzia handiagoa hartuko du ipuinean barrena, harik eta gertaera hori pertsonaiaren korapiloa askatzeko giltzarri bihurtuko den arte. Gertaerak, beraz, profezia gisa funtzionatzen duten metaforak dira. Ipuinetako elkarrizketak ez dira naturalak, idazleak ipuinen mezu nagusiak kokatzeko erabiltzen dituen artifizioak baizik. Joera horren auto-parodia egiten du idazleak azken ipuinean museozainaren ‘crush’ak aforismo bidez hitz egiten duela dioenean. Detaile jostari oso baliotsuak ere baditu liburuak. Lehena izan arren estilo kontsolidatuko idazle baten lana ageri da. Interesguneen ikuspuntutik, filosofiatik eta mitologiatik gertuko koka daiteke; eta, estilo aldetik, Hego Amerikako idazleen estilotik.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez