kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Lur gainean, itzal azpian / Leire Milikua Larramendi / Susa, 2022

Lur gainean irauteaz Irati Majuelo / Berria, 2023-03-12

Lur gainean, itzal azpian du izenburu Leire Milikua ikerlariak argitaratu duen saiakerak. Lur gainean, emakume nekazariez mintzatzen delako, lurra landu duten horietaz. Itzal azpian, badirelako egiturazko zapalkuntzak emakumeok lur gainean egonagatik itzalpean iraunarazten dituztenak. Lisipe bildumak ezaugarritzat duen teoria eta analisi feministari heltzen dio Milikuak, landa-eremuari eta emakume nekazariei buruz pentsatzerakoan gailendu ohi diren iruditeria, aurreiritzi eta inertzia patriarkalak zartatzeko asmoz.

Zehatza da saiakerak lantzen duen gaia: emakume nekazariek erabaki eta eztabaida egituretan duten parte-hartzea. Hasiera batean planteamendu estua irudi dezake, are teoria feminista bere zabalean biltzen duen bilduma baterako. Alabaina, laster geratzen da agerian emakume nekazarien egoera transbertsalki aztertzeko potentziala duela parte-hartzearen aferak, eta, beraz, erakundeetan parte hartzearen edo ezin izatearen atzean askotariko gaiak azaleratzen dira: lan-baldintzak, familia-enpresetan emakumeek duten posizioa, elkarteetako egitura patriarkalak, derrigorrezko emakume kuoten ondorioak, etxe barneko trapu-zikinak, autopertzepzioa eta autoexijentzia… Teoria feministan behin eta berriz errepikatzen diren analisiak, finean.

Ikerketa akademikotik abiatzen da Milikuaren lana, eta, alde horretatik, oinarri eta zutabe sendoak ditu, ez da hari solterik uzten. Saiakera honetarako propio idatzitako testua den arren, aurretik egindako azterketa eta landa-lan handia dago, eta nabari da horietan erabilitako marko teorikoa zein metodologia zorrotza. Besteak beste, datu ugari ematen dira, emakumeei egindako galdeketetatik ateratako emaitzak aletzen dira, baina, halaber, saiakera ez da horretara mugatzen, zenbakien argi-itzalak ere, kontraesanak zein xehetasunak, argiro lantzen baitira.

Aipatzekoa da emakume nekazariei egindako elkarrizketek osatzen dutela lan honen zatirik handiena, eta horiek esandakoak elkarrizketan jartzen direla bai Bourdieuren biolentzia sinbolikoaren ideiarekin, bai Jule Goikoetxea, Lore Lujanbio, Zuriñe Rodriguez eta Estitxu Garaik osatutako Euskal demokrazia patriarkala (2020) liburuarekin. Hala, Lisipe bilduman bertan beste zenbait liburuk hartutako formatua baliatzen da, Kontrako eztarritik, Idazleen gorputzak eta Algara mutilatuak lanen ildoan: emakume ugariri egindako elkarrizketak oinarri hartuta, testigantzak txirikordatu eta teoriarekin laguntzen dira. Horien bidez, diskurtso sendoa ematen du, teorikoa bezain lurreratua, testigantzen izaera korala indargune handiena baita.

Milikuaren kanpo begiradaren bidez, errespetu handiz egindako ikerketa azaleratzen da, idazkera akademikorako joera nabarmena duena, baina hizkera argi eta irisgarria darabilena. Hala, jorratzen den gaiaren zehaztasuna gorabehera, eta emakume nekazarien egoerak berezko ezaugarriak dituen arren, saiakerak oihartzun egiten du bestelako errealitateekin, zapalkuntza patriarkala egiturazkoa dela agerian jarriz.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak