kritiken hemeroteka

8.157 kritika

« | »

Ekaitza eta beste 34 ipuin / Kate Chopin (Joxe Mari Berasategi) / Igela / Erein, 2022

Isilpeko erresistentzia Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2022-07-16

Erein eta Igela argitaletxeak indarrak batu eta Literatura Unibertsaleko obrak euskaraz ezagutarazteko ahaleginari ekin diote. Hala, Kate Chopinen 35 errelato aurkeztu dituzte, Joxe Mari Berasategik euskaratuta. Chopinek emakumezkoa narrazioen erdigunean jartzen badu ere, ezin da hartu feminismoaren militantetzat. Aitzindaritzat, akaso. Gizonaren itzaletik urrunduz emakumeek bizitza propioa eraikitzeko eskubidea defendatzen zuen. Idazleak berak jaso zituen kritika gogorrak bere kontakizunetan emakumeen bizitzaz -desioez, sexualitateaz, dibortzioaz- idazteagatik.

Ironia eta iradokizunerako joera agerrarazten ditu emakumezko pertsonaiak kokatzean XIX. mendearen bukaerako Estatu Batuetan, hegoaldekoetan hain zuzen. Protagonisten barne desioen eta pentsakizunen disekzioa egiten du detaile zein keinu minimoei arreta emanez. Hartara, istorioetako emakume horiek ezaguna eta barneratua duten bizimodua apurka-apurka azaleratuz doa barruan sentitzen duten oldarrak kanpoko itxurarekin talka egiten duen bitartean. Izan ere, konturatzen dirá gizartearen konbentzionalismoen agindupean ez dutela zorionik dastatu ordura arte.

Halaber, interesgarria da ñola hurbiltzen den emakumezko ikuspegira epaitu gabe, modernitatearen kutsua emanez; nahiz eta protagonistek egindakoa gaizki dagoela jakin, ez dute errudun sentimendurik, askatasunari eta desirari mugak ezin baitzaizkio jarri “Ekaitza”). Desio horrek nahiezak ekar ditzakeen arren, gizartearen kode zurrunetatik at, bizirik daudela sentitzen dute lehenengo aldiz. Alde horretatik, esan dezakegu transgresioa isilean gertatzen dela, kanpoan eguneroko iruditeriak baitirau… ezer gertatu ez balitz bezala. Alabaina, pertsonaien eraldaketa sotilaren lekuko bihurtzen gara kontakizun zirraragarri hauetan.

Azken kritikak

Kangaroo
Martin Etxeberria

Maddi Galdos Areta

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Irati Majuelo

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Asier Urkiza

Erresistentziarako gorputzak: bollerak
Eva Perez-Pons

Nagore Fernandez

Zeozer gaizki doa
Beatriz Chivite

Hasier Rekondo

Kangaroo
Martin Etxeberria

Jon Martin-Etxebeste

Humanitatearen une gorenak
Aritz Galarraga

Mikel Asurmendi

Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide

Irati Majuelo

Barbaroak eta zibilizatuak
Ibai Atutxa

Amaia Alvarez Uria

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Jon Martin-Etxebeste

Argialdiak
Miriam Luki

Asier Urkiza

Alexander Wolfen mamua
Gaito Gazdanov

Nagore Fernandez

Nire bizitza ni barik
Oskar Gaztelu Bilbao

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Ibon Egaña

Artxiboa

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

Hedabideak