kritiken hemeroteka

8.480 kritika

« | »

Uda betea / Aritz Gorrotxategi / Elkar, 2022

Udaren argiaz Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2022-04-23

Narrazioak eta eleberrigintza jorratu dituen arren, Aritz Gorrotxategiren ekoizpen literarioan poesia nabarmentzen da, bokazioz zein ogibidez, aurrerago azalduko den legez. Bere seigarren poesia-liburua egiten du ale honek eta bertan poema luzeak daude, hiru ataletan banatuta. Tituluek irakurleentzako pistak ematen dituzte (Binic, Carnac, Cesare, Colliure, Jaizkibel, Bianditz), irudi eta izen iradokitzaileak.

Camusen udari buruzko aipu bat hautatu du Gorrotxategik poema bilduma honen atariko gisa. Lehenengo olerkiak “Himnoa” du izenburu, non bizialdiaren esentziaz diharduen liburuaren tonua ezarriz. Bestalde, ez kasualitatez, alearen lehen eta azken atalak “Otoitza” izeneko poemekin ixten dira, non igerilariaren irudia darabilen, “Ez dago tresna eszeniko gehiago./ Bera ere itsasoa da” (Otoitza 2). Bertsoetan udaren gorazarrea kausitzen dugu, urtaro horren berezko elementuak agerrarazten dituelarik, bereziki, itsasoa. Modu desberdinetan osatzen da haren presentzia: eguzkia, hondartza, aparra, besteak beste. Dena den, ez da soilik euskaldunon Kantauri Itsasoa; haratago bidaiatzen du poetak eta klasikoen “thalassa” ekartzen digu gogora (erritu orfikoak, Heraklito, Platon, Arkimedes).

Adiskidetasunaren ospakizuna azaleratzen da bigarren atalean, Gorrotxategiri lagunekin partekatu dituen ardoak, filosofiari eta existentziari buruzko solasaldiak gomutatzen zaizkionean, Balea Zuria argitaletxeko bere beste lau sortzaile eta poetakideei omenaldia eginez. Olerki horietan literatura, artea uztartzen dira (bizitza, finean).

Udaren ildotik, esan bezala, itsasoarekiko mirespena isurtzen du liburu honek: “Inork ezin du itsasoa agortu,/ agortuko gara gu lehenago” (Denboraren kontra), eta haren argia sentiarazteko gonbidapena luzatzen digu Gorrotxategik, bidaian Machadoren urratsen oihartzuna heltzen zaigularik.

Azken kritikak

Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Asier Urkiza

31 ipuin
Anton Txekhov

Aritz Galarraga

Odolaren matxinadak
Miren Guilló

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi

Joxe Aldasoro

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Mikel Asurmendi

Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez

Jon Jimenez

Antropozenoren nostalgia
Patxi Iturregi

Asier Urkiza

Barrengaizto
Beatrice Salvioni

Nagore Fernandez

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Aiora Sampedro

Berbelitzen hiztegia
Anjel Lertxundi

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

Hedabideak