kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Uda betea / Aritz Gorrotxategi / Elkar, 2022

Udaren argiaz Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2022-04-23

Narrazioak eta eleberrigintza jorratu dituen arren, Aritz Gorrotxategiren ekoizpen literarioan poesia nabarmentzen da, bokazioz zein ogibidez, aurrerago azalduko den legez. Bere seigarren poesia-liburua egiten du ale honek eta bertan poema luzeak daude, hiru ataletan banatuta. Tituluek irakurleentzako pistak ematen dituzte (Binic, Carnac, Cesare, Colliure, Jaizkibel, Bianditz), irudi eta izen iradokitzaileak.

Camusen udari buruzko aipu bat hautatu du Gorrotxategik poema bilduma honen atariko gisa. Lehenengo olerkiak “Himnoa” du izenburu, non bizialdiaren esentziaz diharduen liburuaren tonua ezarriz. Bestalde, ez kasualitatez, alearen lehen eta azken atalak “Otoitza” izeneko poemekin ixten dira, non igerilariaren irudia darabilen, “Ez dago tresna eszeniko gehiago./ Bera ere itsasoa da” (Otoitza 2). Bertsoetan udaren gorazarrea kausitzen dugu, urtaro horren berezko elementuak agerrarazten dituelarik, bereziki, itsasoa. Modu desberdinetan osatzen da haren presentzia: eguzkia, hondartza, aparra, besteak beste. Dena den, ez da soilik euskaldunon Kantauri Itsasoa; haratago bidaiatzen du poetak eta klasikoen “thalassa” ekartzen digu gogora (erritu orfikoak, Heraklito, Platon, Arkimedes).

Adiskidetasunaren ospakizuna azaleratzen da bigarren atalean, Gorrotxategiri lagunekin partekatu dituen ardoak, filosofiari eta existentziari buruzko solasaldiak gomutatzen zaizkionean, Balea Zuria argitaletxeko bere beste lau sortzaile eta poetakideei omenaldia eginez. Olerki horietan literatura, artea uztartzen dira (bizitza, finean).

Udaren ildotik, esan bezala, itsasoarekiko mirespena isurtzen du liburu honek: “Inork ezin du itsasoa agortu,/ agortuko gara gu lehenago” (Denboraren kontra), eta haren argia sentiarazteko gonbidapena luzatzen digu Gorrotxategik, bidaian Machadoren urratsen oihartzuna heltzen zaigularik.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak