kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Kardaberak zementuan / Mikel Arruabarrena Larrarte / Balea Zuria, 2021

Postal bat ur(r)atzean Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2022-02-26

“Garai batean, arrantzaleek/ barkuetan soberan gelditutako margoarekin/ pintatzen zituzten bertako etxeen habeak”. Hondarribiko postal idiliko bat hartu eta haren gainean marraztuz, hura karikaturizatu du Mikel Arruabarrenak. Euskal Herriaren ikuspegi turistikoa eta folklorizatua ageri da bere poematan. Aberkide askoren portaera ebakitzen ez duen aizkora iruditzen zaio: “Odoleko proteina bat eta/ DNA aboriginala zainetan,/ garaituta, era baketsuan/ entregatuko dizkiot aizkora,/ nire zortzi abizenak/ nazioarteko begirale talde bati”. Saldukeria euskararen erabilera urrian kokatzen du bereziki. “Basque”n, liburuko poema indartsuenetako batean, dio herri hau ez dela existitzen “ez bada postaletan, katalogoetan: eskualdeen arteko lehia turistikoan/ exotismo apur bat irabazteko (…) edo Gernikako arbola intxaurrez hustuta/ arbasoen argazkiek apaindutako gastroteka,/ batzoki postmodernoetan erdaraz/ loriatzen duten mohikanoen mingainetan”. Hizkuntzaren galerarekin mundu ikuskera bat ere galtzen dela seinalatzen duen maisulana da “Txirriskilak” izeneko poema. Liburuko lehenak, berriz, gogorarazten du iraganeko gertaeren hezurdurak habitatu zuten lekuan mantentzen direla. Hirutan zatiturik dago liburua: “Postalak”, “Mekanika eta uhinak”, eta “Paisaia preapokaliptikoak”: lehenengo biak, borobilenak. Poeta zeharo interesgarria da Arruabarrena. Terminologian dago bere arrakastaren gakoetako bat: Hitz zientifiko espezializatuak darabiltza kale hizkerarekin kontrastean. Jendarte garaikideko pasarte modernoak txertatzen ditu euskal literaturan tradizio bihurtutako gaietan. “Odolaren mintzoa” poeman irakur liteke nola desagertutako glaziar bat saihesten jarraitzen duten monarka tximeletek euren migrazioan. Memoria genetikoa; hegalkada freskoak, aire zaharrean.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak