kritiken hemeroteka

8.544 kritika

« | »

Kardaberak zementuan / Mikel Arruabarrena Larrarte / Balea Zuria, 2021

Postal bat ur(r)atzean Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2022-02-26

“Garai batean, arrantzaleek/ barkuetan soberan gelditutako margoarekin/ pintatzen zituzten bertako etxeen habeak”. Hondarribiko postal idiliko bat hartu eta haren gainean marraztuz, hura karikaturizatu du Mikel Arruabarrenak. Euskal Herriaren ikuspegi turistikoa eta folklorizatua ageri da bere poematan. Aberkide askoren portaera ebakitzen ez duen aizkora iruditzen zaio: “Odoleko proteina bat eta/ DNA aboriginala zainetan,/ garaituta, era baketsuan/ entregatuko dizkiot aizkora,/ nire zortzi abizenak/ nazioarteko begirale talde bati”. Saldukeria euskararen erabilera urrian kokatzen du bereziki. “Basque”n, liburuko poema indartsuenetako batean, dio herri hau ez dela existitzen “ez bada postaletan, katalogoetan: eskualdeen arteko lehia turistikoan/ exotismo apur bat irabazteko (…) edo Gernikako arbola intxaurrez hustuta/ arbasoen argazkiek apaindutako gastroteka,/ batzoki postmodernoetan erdaraz/ loriatzen duten mohikanoen mingainetan”. Hizkuntzaren galerarekin mundu ikuskera bat ere galtzen dela seinalatzen duen maisulana da “Txirriskilak” izeneko poema. Liburuko lehenak, berriz, gogorarazten du iraganeko gertaeren hezurdurak habitatu zuten lekuan mantentzen direla. Hirutan zatiturik dago liburua: “Postalak”, “Mekanika eta uhinak”, eta “Paisaia preapokaliptikoak”: lehenengo biak, borobilenak. Poeta zeharo interesgarria da Arruabarrena. Terminologian dago bere arrakastaren gakoetako bat: Hitz zientifiko espezializatuak darabiltza kale hizkerarekin kontrastean. Jendarte garaikideko pasarte modernoak txertatzen ditu euskal literaturan tradizio bihurtutako gaietan. “Odolaren mintzoa” poeman irakur liteke nola desagertutako glaziar bat saihesten jarraitzen duten monarka tximeletek euren migrazioan. Memoria genetikoa; hegalkada freskoak, aire zaharrean.

Azken kritikak

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak