« Edertasunaren ukendua | 35 zirrikitu »
Kardaberak zementuan / Mikel Arruabarrena Larrarte / Balea Zuria, 2021
Postal bat ur(r)atzean Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2022-02-26
“Garai batean, arrantzaleek/ barkuetan soberan gelditutako margoarekin/ pintatzen zituzten bertako etxeen habeak”. Hondarribiko postal idiliko bat hartu eta haren gainean marraztuz, hura karikaturizatu du Mikel Arruabarrenak. Euskal Herriaren ikuspegi turistikoa eta folklorizatua ageri da bere poematan. Aberkide askoren portaera ebakitzen ez duen aizkora iruditzen zaio: “Odoleko proteina bat eta/ DNA aboriginala zainetan,/ garaituta, era baketsuan/ entregatuko dizkiot aizkora,/ nire zortzi abizenak/ nazioarteko begirale talde bati”. Saldukeria euskararen erabilera urrian kokatzen du bereziki. “Basque”n, liburuko poema indartsuenetako batean, dio herri hau ez dela existitzen “ez bada postaletan, katalogoetan: eskualdeen arteko lehia turistikoan/ exotismo apur bat irabazteko (…) edo Gernikako arbola intxaurrez hustuta/ arbasoen argazkiek apaindutako gastroteka,/ batzoki postmodernoetan erdaraz/ loriatzen duten mohikanoen mingainetan”. Hizkuntzaren galerarekin mundu ikuskera bat ere galtzen dela seinalatzen duen maisulana da “Txirriskilak” izeneko poema. Liburuko lehenak, berriz, gogorarazten du iraganeko gertaeren hezurdurak habitatu zuten lekuan mantentzen direla. Hirutan zatiturik dago liburua: “Postalak”, “Mekanika eta uhinak”, eta “Paisaia preapokaliptikoak”: lehenengo biak, borobilenak. Poeta zeharo interesgarria da Arruabarrena. Terminologian dago bere arrakastaren gakoetako bat: Hitz zientifiko espezializatuak darabiltza kale hizkerarekin kontrastean. Jendarte garaikideko pasarte modernoak txertatzen ditu euskal literaturan tradizio bihurtutako gaietan. “Odolaren mintzoa” poeman irakur liteke nola desagertutako glaziar bat saihesten jarraitzen duten monarka tximeletek euren migrazioan. Memoria genetikoa; hegalkada freskoak, aire zaharrean.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez