kritiken hemeroteka

8.544 kritika

« | »

Bidea eta zauria / Askoren artean / Balea Zuria, 2021

Berrikuste bat Igor Estankona / Argia, 2021-07-25

Beste antologia alferreko bat, esango luke nonork. Unibertsitate esparruko lan zentzubako bat, agian. Poeten hautaketa ere duda-mudakoa, eta ikuspuntu partzial horrekin nekez atera daitekeela ondoriorik. Baina hara non, Jon Kortazar eta Paloma Rodriguez-Miñambresen Bidea eta zauria, sei poeta (2000-2019), Balea Zuriak oraintxe argitaratu berria, begitandu zaigu ibilian egin ohi den geldialdi intelektual horietako bat: “Irakurtzen ari zaren lan honen iturria 2020aren hasieran Badajozen argiratzen den Sudoeste aldizkariko zuzendari Antonio Sáez Delgadok egin zigun dei bat da”. Eta horrela, eleberri baten edo kronika baten hasiera.

Eta hari horri tiraka Jon Kortazar eta Paloma Rodriguez-Miñambresek hitzaurre aski interesgarria, datuz hornitua eta uneka harrigarria ondu dute bilduma honen iturri eta era berean helburu dena: “1980tik gaur arte, lau urtetan ez da poeten jaiotzarik erregistratu: 1987, 1989, 1992 eta 1995ean. Are tristeagoa, 2003 eta 2005 urteetan 1980tik aurrera jaiotako poeta multzoak ez zuen obrarik argitaratu”. Izan ere, autoreen ustez, poesia apurka-apurka itzaltzen ari den garra da Euskal Herrian, bere helburu nazional-berpizkundekoa, bere helburu apurtzailea, bere helburu estetikoa galduxe dituen adierazpidea izaki. Horri erantsiz gero kritika literario serio baten falta, bada, bistaratzen den panorama ez da oso itxaropentsua.

Dena dela, gero poetek hitz egiten dute: Peru Magdalena, Jon Benito, Hasier Larretxea, Ione Gorostarzu, Iñigo Astiz eta Beatriz Chivite. Lehen hirurak, agian, ezin ukitu litezkeen gauzetaz ari dira gehiago eta azken hirurak, beharbada, introspekzioa jazoeretan bilatu-zaleak dira. Denak dira 1980tik aitzina jaioak, denak irakurri ditugu, denek dute bilatzen gu bat, denek amesten etorkizuna, su hori: “Muino urperatuak ikusten ditugu paisaian/ lurrean iragazten zaizkigun oinetakoak/ eta gure begientzat desagertu den kea” (Jon Benito, Aingurak erreketan, Susa, 2001). Edo Felipe Juaristik liburuko azken hitzean dioen legez, “unibertsoa hartu nahi dute”. Hona hemen gida antzeko bat bihar-etzi etorriko diren euskal poeta guztientzat.

Azken kritikak

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak