susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Gogoan dut | Hitzei memoria jarriaz »

Arkanbele kantak / Mikel Taberna / Susa, 2021

Iraganeko ahotsak Paloma Rodriguez-Miñambres / El Correo, 2021-06-12

Egileentzat liburuen izenburuak hautatzea afera pertsonala bada ere, irakurleok erakartzeko eta jakin-mina pizteko balio izaten dute. Poema sorta honetan deigarri begitantzen zaigu titulua; batetik, maiz errepikatzen den kontua dugu arkanbelea; bestetik, babestuta dagoen intsektu espeziea da, Europako herrialde askotan bere habitata galdu eta desagertzeko zorian dagoena. Titulu horrekin Mikel Tabernak bere bigarren poesia liburua aurkezten du eta lehenengo atalean (“Begiak galtzeko beldurra”) zenbait argibide ematen du liburu hau osatzen duten poemetan murgiltzeko.

Autoreak ondu dituen olerkiek lehenaldiaren oihartzuna ekartzen dute, hala nola, jaio aurretiko gerra zibileko aipamenak, idazlearen gurasoen zein idazlearen beraren haurtzaroko gomutak, gaztaroko pasadizoak, adiskideak, naturarekiko gozamena eta atxikimendua. Jaio ginen geografiak nola markatzen dituen norberaren bizi-esperientziak azaltzen dira orrialdeetan, eta denboraren joate horretan identitatearen atalak berreskuratzen ditu poetak. Akta modukoa jaso nahi izan duela dirudi, igaro diren garaien lekukotasuna eskainiz, galtzear dauden tokien oroitzapenei baina, bereziki, joan diren pertsonen memoriari omenaldia egiteko. Mikel Tabernak bere buruari barre egiten dakiela erakusten duen arren, tonu elegiakoa eta samurra aukeratzen du poema gehienetan.

Beste ezaugarri interesgarri bat zera da: errimak musikalitatea sustatzen du obran zehar herri-koplen hurbiltasuna topatzen dugularik. Horrez gain, Nafarroako hizkeraren kutsuak bizitasunaz hornitzen ditu olerkiak eta poetaren mundua birsortzeko ahalmena du, ederki adieraziz nola iraganak bultzatzen gaituen haren bila joatera. Poetaren begiradan, orainak sortu duen distantziatik, dena dela, onarpena dago. Bizitzaren igaroaldiari so egiten dio nostalgiaz bai, baina ez dago malenkonia edo damu arrastorik.