« Funanbulistaren beldurra | Eguneroko autopoetikoa »
Euskal literatura itzuliaren egiturak eta islak 1975-2015 / Miren Ibarluzea / EHU, 2020
Literatur itzulpenez Javier Rojo / El Diario Vasco, 2021-02-20
Miren Ibarluzeak inguru akademikoko ikerketa lan batean, 2017an defendatu zuen doktore tesian oinarrituta, “Euskal literatura itzuliaren egiturak eta islak 1975-2015” izenburuko saiakera-liburua eman du argitara, non tesian ematen zen informazioa beste era batez antolatu duen, itzulpengintzak izenburuan aipatzen diren daten artean izan duen historia-bilakaera ardatz. Gaia aztertzerakoan, testuen ezaugarriak kontuan hartu beharrean, Ibarluzeak batez ere itzulpengintzak euskal literaturan duen garrantzi sistemikoan jarri du arreta, eta horretarako soziologiak eskaintzen dituen tresna metodologikoak erabili ditu. Adibide bat ematearren, Bourdieuk literatur eremuari buruz osatzen duen ikuspegia bere analisiaren oinarrietako bat da.
Literatur itzulpengintzak alde bikoitza erakusten du. Batetik, eta euskal literaturaren kasuan, itzulpenen bidez jatorriz euskaraz idatzitako idazlanak beste hizkuntza batzuetara zabaltzen dira. Eta honek esan nahi du gure literatura testuinguru kultural zabalago batean kokatzen dela, etxe barnekoak kanpoan erakusten direla, eta testuinguru kultural horren eraginpean ere gelditzen dela. Gure literatura sistema handiago baten subsistema bihurtuta agertzen dela horrela. Bestetik, itzulpengintzak kanpoko obrak euskaratzea du ondoriotzat, eta honen bidez garrantzizkoak diren idazlanak euskaraz ere irakurtzeko aukera dugu. Arlo bikoitz hau aztertzen da liburu honetan 1975etik 2015era bitarteko epean, jarduera honetan instituzionalizazioaren eragina nabarmenduz. Izan ere, unibertsitate ikasketek eta profesionaltasunak gaiaren garrantzia markatzen dute, aldi berean garrantzi horren kausa zein ondorioa direlarik. Ibarluzeak ikerketa zehatza eta zorrotza burutu du, ezinbestekoa gaiaz arduratuta dagoen edozein pertsonarentzat, baina batez ere espezializatutako irakurleei begira egina.
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres
Arkeologia haragitan
Beñat Arruti
Irati Majuelo
Norberak maite duena
Miren Billelabeitia
Amaia Alvarez Uria
Mendeku eskubidea
Ernesto Prat Urzainki
Jon Jimenez
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Asier Urkiza
Rifqa
Mohammed el-Kurd
Ibon Egaña
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Paloma Rodriguez-Miñambres
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Mikel Asurmendi
Gurpilak
Eztizen Artola Iturrate
Irati Majuelo