« Ibilaldi baten lehen kanpaina | (Des)ilusiozko paperak »
Zaldi mamarroa / Ekaitz Goienetxea / Elkar, 2018
Mamarroa Eneko Barberena / goiena.eus, 2020-04-23
Musika taldeen eragina baloratzea gai sofista da. Jende jakintsu eta dotoreak, Iker Barandiaran dugu horren adibide on Arrasaten, ez dio elkarrizketari muzinik egiten halakoetan. Nik RIPen ibilbidea eta ondorengo oihartzunari buruz ea alde handiegia ez ote den galdetu nion. Ojokuidau, badaezpada diot hau mondragoetar legez eta excusatio ez eskatuen adibide goren, estiman dut haien lana. Mahomari utzi nion eta itzuli ez zidan Segiko kamiseta lekuko, Alicanten kontzertu batean giroa berotu nahi baitzuen. “Oye, Pirineos, tu tendrás alguna camiseta grande de…”. Ikerrek gidatu zuen 2006an Goienak RIPi buruz eginik DVDa, ezagutza badu. Ez dugu gaiaz iritzi bera, baina ziur asko bat gatoz 80. hamarkadak luzaroegi estali duela 90.a Arrasaten. Musika talde zerrenda (ahaztu) hau horren lekuko: Iskanbila, El Desvän del Macho, Bad F-Line, Ekon, Brutal Melody, Off-set, Anger, Des-Kontrol, Aspirine, Lagash, Inertzia, Eskizofrenia Rock…
Horregatik, zaldi kontuek inguruko dena estaltzeko oraindik duten ahalmenagatik, tentuz heldu nion Ekaitz Goienetxearen Zaldi mamarroa obrari, Elkar, 2018.
Total, irakurraldi on bat ebatsi diodala nire buruari orain arte. Izan ere, 80. hamarkadako heroinaren hedatzearen gaia literatura ondoen eta era zabalenean biltzen duen lana baita nire ustez. Baina, zorionez, ez da hori bakarrik. Pertsonaia gogoangarriak ditu, Aingeru bikain-bikaina da kapitulu bakarrean agertu arren eta bere jarduna kontatzen den kapitulua oso-oso ongi narratua. Ez esan ezetz… hau irakurrita: Trasteak jaso eta, azkarregi zutitu denez, bat-batean, zorabioa igo zaio kaskora. Halako bertigo bat igarri du sabelean gora eta gorputz adarretara zabaltzen. Ikusmena ere lausotu zaio. Izterrek zutunik nola mantentzen duten oso ondo jakin gabe, besoen inguruan eta oinen azpian zer duen ez dakiela, paralizatuta lotu da. Segundu gutxi iraun dio. Hegaldi labur bat.
—Eeeeeeeeeepa…!
Gustatu zaio zorabioa, eta gozatu egin du.
Liburua poliedrikoa da: Sonia, Joxemigel, Mikel… Bakoitzaren errealitate eta ikuspuntua artez dago eraikia. Eurei esker agertzen zaigu begien aurrean osasun publikoa, abortua, itsasoa, espetxea, baserria, hirien aldirien garapena… Zertzeladak norabide onean gehien gehienetan eta nire aurreikuspenak modurik onenean gainditu dituztenak.
Esan beharrik ez da, prosa eta hizkera ederrez.
Bainarik aurkitzekotan, Izaro eta Unatz gehiago zukutu zitezkeenaren susmoa dut. Hau, halere, ez zait horren garrantzitsua iruditzen Goienetxeak eraiki duen artelanean. Barruan daramadan idazleak hartzea nahiko zukeen bidearen seinale erdi-eroria besterik ez.
Aspaldian zaldi kontuei buruzko lan onak ditugu. A los pies del caballo edo Zaldi urdina horren adibide. Berriz emango diot buelta bat RIPen eragin puztuegiari buruz dudan iritziari.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez