« Limoiak | Bertan goxo? »
Gaitzaren loreak / Charles Baudelaire (Patxi Apalategi) / Balea Zuria, 2020
Bestelako edertasuna Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-05-23
Argitarapenei dagokienez ere parentesia suposatu duen negu hau (eta ikusiak ikusita udaberri hau) baino lehenago argitaratutako itzulpenen artean Baudelaire-ren “Gaitzaren loreak” topatzen dugu, Patxi Apalategik 1861eko argitarapenean, hots, jatorrizkoaren bigarren argitarapenean, oinarrituta egindako bertsioa. Gauza jakina da Baudelaire-ren liburuak aldaketa inplikatu zuela poesiaren bilakaeran, molde berriak eta batez ere ikuspuntu itxuraz apurtzailea eskaintzen baita bere poemetan, aurkezten dituen osagaien sinbolismoan oinarrituta. Jainkorik gabeko mundua azaltzen zaigu liburuan edo, bestela esanda, bere testuetan jainkotasuna izaera aldatuta agertzen da. Izan ere, poeta bera jainkoen pare jarrita, unibertsoaren sorrera bere eskuetan geratzen da, poesiaren bidez. Baina poetak sortu ditzakeen munduak urrun daude materialtasunetik eta lehengaiak bestelakoa izan behar duenez edertasuna jartzen da transzendentziaren erdigunean. Denborak aldatzerik ez duen edertasun hau heriotzaren gainetik ere altxatzen da. Edertasunaren ideia honek, dena dela, politak direla pentsatzen dugun gauzen mugetatik haraindi jotzen du, eta munduaren alderdi marjinaletan topatu daitezke horren aztarnak, poeta hiriko kaleetan zehar noraezean eta alderrai dabilelarik, ikusten duen guztiari ohar. Liburu honek bere garaian eskandalu handia sortu omen zuen. Gaur eguneko hizkeran esanda ez bide zen oso politikoki zuzena, gaur egun iskanbilaren arrazoia ulertzea zaila gertatzen den arren. Itzulpena dela eta, esan behar da Apalategi jatorrizkoaren eskema metrikoak, ahapaldiak-eta, errespetatzen saiatu dela. Horren ondorioz, batzuetan neurri eta errimak egokitzeko ahaleginean itzulpenak pixka bat behartuta eman dezake. Hau, ordea, salbuespena da, gehienetan asmatu izan baitu, itzulpenari tonu modernista emanez.
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Asier Urkiza
Paziente isila
Alex Michaelides
Nagore Fernandez
Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa
Aritz Galarraga
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Mikel Asurmendi
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Jon Jimenez
Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz
Amaia Alvarez Uria
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Aitor Francos
Urrats galduen hotsa
Luis Garde
Jose Luis Padron
Simulakro bat
Leire Ugadi
Ibon Egaña
Bigarren sexua
Simone de Beauvoir
Mikel Asurmendi