« Limoiak | Bertan goxo? »
Gaitzaren loreak / Charles Baudelaire (Patxi Apalategi) / Balea Zuria, 2020
Bestelako edertasuna Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-05-23
Argitarapenei dagokienez ere parentesia suposatu duen negu hau (eta ikusiak ikusita udaberri hau) baino lehenago argitaratutako itzulpenen artean Baudelaire-ren “Gaitzaren loreak” topatzen dugu, Patxi Apalategik 1861eko argitarapenean, hots, jatorrizkoaren bigarren argitarapenean, oinarrituta egindako bertsioa. Gauza jakina da Baudelaire-ren liburuak aldaketa inplikatu zuela poesiaren bilakaeran, molde berriak eta batez ere ikuspuntu itxuraz apurtzailea eskaintzen baita bere poemetan, aurkezten dituen osagaien sinbolismoan oinarrituta. Jainkorik gabeko mundua azaltzen zaigu liburuan edo, bestela esanda, bere testuetan jainkotasuna izaera aldatuta agertzen da. Izan ere, poeta bera jainkoen pare jarrita, unibertsoaren sorrera bere eskuetan geratzen da, poesiaren bidez. Baina poetak sortu ditzakeen munduak urrun daude materialtasunetik eta lehengaiak bestelakoa izan behar duenez edertasuna jartzen da transzendentziaren erdigunean. Denborak aldatzerik ez duen edertasun hau heriotzaren gainetik ere altxatzen da. Edertasunaren ideia honek, dena dela, politak direla pentsatzen dugun gauzen mugetatik haraindi jotzen du, eta munduaren alderdi marjinaletan topatu daitezke horren aztarnak, poeta hiriko kaleetan zehar noraezean eta alderrai dabilelarik, ikusten duen guztiari ohar. Liburu honek bere garaian eskandalu handia sortu omen zuen. Gaur eguneko hizkeran esanda ez bide zen oso politikoki zuzena, gaur egun iskanbilaren arrazoia ulertzea zaila gertatzen den arren. Itzulpena dela eta, esan behar da Apalategi jatorrizkoaren eskema metrikoak, ahapaldiak-eta, errespetatzen saiatu dela. Horren ondorioz, batzuetan neurri eta errimak egokitzeko ahaleginean itzulpenak pixka bat behartuta eman dezake. Hau, ordea, salbuespena da, gehienetan asmatu izan baitu, itzulpenari tonu modernista emanez.
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo
Zakur zaunkak
Iñaki Irazu
Hasier Rekondo
Bufalo guztiak
Juanra Madariaga
Paloma Rodriguez-Miñambres
Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma
Jon Jimenez
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Asier Urkiza
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Amaia Alvarez Uria