kritiken hemeroteka

8.440 kritika

« | »

Poesia kaiera / John Berger (Iñigo Roque Eguzkitza) / Susa, 2019

Argiari begira Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-02-22

John Berger ezaguna zitzaidan arte analisiaz eta kritikaz ari ziren bi libururengatik: “Ways of Seeing” (“Modos de ver”, gaztelaniazko bertsioan) eta “About Looking” (“Mirar”). Bere produkzioak, baina, hainbat alorretan izan zituen emaitzak, halako saiakerez gain, nobelak, antzerki lanak eta poesia ere sortu baitzituen. Oraingoan, Munduko Poesia Kaierak bilduman bere poemen antologia irakurtzeko aukera dugu, Iñigo Roque Eguzkitzaren itzulpenean eta bildumaren arduraduna den Beñat Sarasolaren hitzaurrearekin. “John Berger (1926-2017)” liburuan argitaratzen diren poemak irakurtzerakoan, ezinezkoa gertatu zait arteari buruz idaztean irakurri nizkionak alde batera uztea, eta agian horrexegatik iruditu zait poema hauetan begiradaren presentzia funtsezkoa dela.

Bere poemetan naturalezarekin egiten dugu topo, izaera desberdinetako sentsazioen iturburua den aldetik. Baina besteen gainetik, ikusmenari dagozkion sentsazioak nabarmentzen dira. Poemetan behin eta berriro aipatzen dira argiarekin zerikusia duten irudiak, batez ere argia bera protagonista delarik. Ilunabar aldeko argi motela, koloreen izaera aldatzen duena; leihoetan jotzen duen udaberriko argia; iluntzean mamu erraldoien itxura hartzen duten pinuen itzalak… Honelako irudiak agertzen zaizkigu, ikusmenaren inguruko sinfonia sortuz. Baina argia norberaren begietan begiradaren itua ere bada. Eta une horretan ikusten duen subjektuaren ikuspuntuak bere indarra hartzen du, objektuaren eta subjektuaren arteko harreman sendoa sortuz. Normalean, hemengo poemetan subjektuak ez du “ni” baten bidez bere burua nabarmendu behar, hor dagoela kontura gaitezen. Nahikoa da ikusten denaren deskribapena, bertan ikusten eta begiratzen dakien subjektuaren presentzia nabaritzeko. Ikusmenaren nagusigo honen mendean jartzen dira beste zentzumenak, askotan sinestesia lagun.

Azken kritikak

Ttau eta biok
Joseba Esparza Gorraiz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Asier Urkiza

Pleibak
Miren Amuriza

Nagore Fernandez

Euskaldun fededun
Pruden Gartzia

Jon Jimenez

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Ibon Egaña

Amok
Stefan Zweig

Paloma Rodriguez-Miñambres

Hetero
Uxue Alberdi

Mikel Asurmendi

Itzulpena-Traducción
Angel Erro

Anjel Lertxundi

Detaile xume bat
Adania Xibli

Amaia Alvarez Uria

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Paloma Rodriguez-Miñambres

Bar Gloria
Nerea Ibarzabal Salegi

Mikel Asurmendi

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Jon Jimenez

Lurpeko ezkutuan idatziak
Fiodor Dostoievski

Asier Urkiza

Gailur ekaiztsuak
Emily Brontë

Aritz Galarraga

Artxiboa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

Hedabideak