kritiken hemeroteka

8.518 kritika

« | »

Back to Leizarraga / Kepa Altonaga / Pamiela, 2015

Back to Leizarraga Mikel Urkixo / Begitu, 2019-04-16

Aitortza bategaz hasiko dau liburua Kepa Altonagak: luzaroan ez eban Xabier Amuriza gogoko izan. Etxanoztarrak aspaldi egin ebazan adierazpen batzuk izan ziran ikusiezin edo txarto-ulertu haren sorburua: Amurizak 1982an Bilboko Hoja del Lunes egunkarian adierazo eban ez ebala gustuko idaztea, eta oindino gitxiago idaztea. Baina aitatutako pasarte eta berbok atxakia baino ez dira ondotik Amurizari berea aitortzeko.

Euskal prosa zientifikoaren argi-ilunez egiten dau berba Altonagak, Amurizak aurretiaz hainbatetan egin izan dauan legez. Liburuan zehar murgildu ahala konturatuko gara arazo eta gabezia beretsuak ondorioztatuko dituela bi-biak.

Ba ete dau zentzurik hizkuntza txiki eta ia agoniko batek neologismoz beteriko prosa zientifikoa bultzatzeak? Konbergentzia ala bat-etortzea? Fusioa ala bat-egitea? Antsietatea ala barne-herstura? Biologiaz berba egitean, herentzia kontzeptuaren ordain dogu ondoretasuna? Eboluzionatu alde batera itxi, eta sortu erabili? Seguru gagoz bene-benetan horreek dirala euskerazko ordain egokiak?

Auzia, dana dala, ez da atzo goizekoa. Inguruko hizkuntzetatik bereizteko beharrak tradizino luzea dauka gurean; seguruenik, desagertzeko bildurrak hauspotuta.

Erlatibozko esaldien auziari be pasinoz helduko deutso Altonagak. Zein-erlatibo edo erlatibo anaforikoak. Euskal prosalari garaikideak atzen hamarkadotan sustatu daben erlatibo-fobia. Posible ete da erlatibozko zenbait egitura bazter itxita zuztarrezko eta ganorazko testu zientifikoak idaztea?

Esandako guztiak eta beste hamaika. Adibide, azalpen eta argudio argigarriz lagunduak. Edozein euskaldunek ato baten eta gustura irakurriko dauan liburua. Eta inor epel itxiko ez dauana, aspaldiko esana da-eta euskaldun guztiok filologo txiki eta marmarti bat daroagula gure barruan.

Azken kritikak

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Asier Urkiza

Paziente isila
Alex Michaelides

Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Mikel Asurmendi

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Aitor Francos

Urrats galduen hotsa
Luis Garde

Jose Luis Padron

Simulakro bat
Leire Ugadi

Ibon Egaña

Bigarren sexua
Simone de Beauvoir

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak