kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Mugi/atu / Beatriz Chivite / Pamiela, 2019

Mugaren izaera Javier Rojo / El Correo, 2019-09-28

Beatriz Chivite Ezkietak izugarrizko trebetasuna du baliabide erretoriko gutxirekin poesia egiteko, “Mugi/atu” bere azken poema liburuan frogatu daitekeenez. Bertan agertzen diren testuak biluzik agertzen dira, esentzialenera laburtura, gehiegizko lanketak poesia honen izaera baliogabetu ahal balu bezala. Bere poemek, benetako haikuak izan gabe, poesia japoniar horren oinarriak partekatzen dituztela esan daiteke. Liburu honetan eszena moduko irudiak agertzen dira, arruntak askotan, eguneroko bizitzatik hartuta diruditenez geroztik. Eta eszena horiek, momentua jelatuta uzten dutenak, barneratu, sentitu eta interpretatzerakoan ulertzen da beren atzean dagoen poesia.

Izenburuan agertzen den bezala, bi irudi elkartzen dira poemetan, ‘mugitu’ eta ‘mugatu’ aditzen bidez azalduak, biak ala biak estu lotuta daudelarik. Mugitzeari dagokionez, gizakia munduan zehar ibiltzen ikusten dugu, alderrai askotan, leku desberdinetatik igarotzen pausalekurik aurkitu gabe. Baina ikuspegi itxuraz kosmopolita honen atzean halako gizakiarentzat mundu osoa deserria besterik ez da, ez-leku erraldoia. Deserria ez dirudien esparru bakarra haurtzaroko mundu txikiarekin identifikatuta agertzen da. Gizakia, beraz, alde batetik bestera mugitzen da, eta mugitzen den neurrian mugak gainditzen ditu. Eta ibilbide honetan gizakiaren bizitza mugan kokatzen dela ematen du, batetik bestera doan bidea erdibitzen den puntuan. Desengainua eta bakardadea nagusitzen dira existentziaren metaforatzat har dezakegun mugimendu horretan, eta artifizialtasunak nagusia dirudi. Eta honi kontrajarrita, haurtzaroko mundu hura, naturalezatik hurbilago, galdutako paradisu moduan aurkeztua.

Munduan zehar alderrai dabiltzanen artean ere klaseak daude eta mendebalde aberatseko gizakiaren ondoan bizitzaren baldintza bortitzetatik ihesi dabilen erbesteratua ere badugu. Lehenengoa mugitu daiteke eta mugak (kasu honetan fisikoak) gainditu ditzake, igarobideak diren aldetik. Bigarrena iheslaria da, eta halako pertsonarentzat mugak espetxeko harresien sinonimoaren indarra du. Mugaren ideiak, beraz, zentzu bikoitza du, eta bikoiztasun horretan kokatzen da poema liburu hau ere.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak