kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Mugi/atu / Beatriz Chivite / Pamiela, 2019

Mugaren izaera Javier Rojo / El Correo, 2019-09-28

Beatriz Chivite Ezkietak izugarrizko trebetasuna du baliabide erretoriko gutxirekin poesia egiteko, “Mugi/atu” bere azken poema liburuan frogatu daitekeenez. Bertan agertzen diren testuak biluzik agertzen dira, esentzialenera laburtura, gehiegizko lanketak poesia honen izaera baliogabetu ahal balu bezala. Bere poemek, benetako haikuak izan gabe, poesia japoniar horren oinarriak partekatzen dituztela esan daiteke. Liburu honetan eszena moduko irudiak agertzen dira, arruntak askotan, eguneroko bizitzatik hartuta diruditenez geroztik. Eta eszena horiek, momentua jelatuta uzten dutenak, barneratu, sentitu eta interpretatzerakoan ulertzen da beren atzean dagoen poesia.

Izenburuan agertzen den bezala, bi irudi elkartzen dira poemetan, ‘mugitu’ eta ‘mugatu’ aditzen bidez azalduak, biak ala biak estu lotuta daudelarik. Mugitzeari dagokionez, gizakia munduan zehar ibiltzen ikusten dugu, alderrai askotan, leku desberdinetatik igarotzen pausalekurik aurkitu gabe. Baina ikuspegi itxuraz kosmopolita honen atzean halako gizakiarentzat mundu osoa deserria besterik ez da, ez-leku erraldoia. Deserria ez dirudien esparru bakarra haurtzaroko mundu txikiarekin identifikatuta agertzen da. Gizakia, beraz, alde batetik bestera mugitzen da, eta mugitzen den neurrian mugak gainditzen ditu. Eta ibilbide honetan gizakiaren bizitza mugan kokatzen dela ematen du, batetik bestera doan bidea erdibitzen den puntuan. Desengainua eta bakardadea nagusitzen dira existentziaren metaforatzat har dezakegun mugimendu horretan, eta artifizialtasunak nagusia dirudi. Eta honi kontrajarrita, haurtzaroko mundu hura, naturalezatik hurbilago, galdutako paradisu moduan aurkeztua.

Munduan zehar alderrai dabiltzanen artean ere klaseak daude eta mendebalde aberatseko gizakiaren ondoan bizitzaren baldintza bortitzetatik ihesi dabilen erbesteratua ere badugu. Lehenengoa mugitu daiteke eta mugak (kasu honetan fisikoak) gainditu ditzake, igarobideak diren aldetik. Bigarrena iheslaria da, eta halako pertsonarentzat mugak espetxeko harresien sinonimoaren indarra du. Mugaren ideiak, beraz, zentzu bikoitza du, eta bikoiztasun horretan kokatzen da poema liburu hau ere.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak