susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Oroimenaz | Bizirik irauteko borrokatu »

Idazleen gorputzak / Eider Rodriguez / Susa, 2019

Emakumea eta egiletasuna Javier Rojo / El Diario Vasco, 2019-08-10

“Lisipe” bildumaren barruan Eider Rodriguezek “Idazleen gorputzak” izenburuko saiakera eman du argitara. Bilduma horretan agertzen diren beste idazlanetan bezala, Rodriguezen liburu honetan feminismoa eta literatura uztartzen dira, kasu honetan egiletasunaren ideian arreta jarrita. Izan ere, idazlan honen azpitituluak honelaxe dio: “Egiletasuna ezbaian literaturaren joko zelaian”. Saiakera burutzeko, Rodriguezek bost euskal idazleri egin die elkarrizketa; hauexek, zehazki: Arantxa Urretabizkaia, Laura Mintegi, Miren Agur Meabe, Karmele Jaio eta Uxue Alberdi. Idazle hauei literatur langintzan garai eta testuinguru desberdinetan hastea suertatu zaielarik, horrek eragina izan du beraiek hartu dituzten ibilbide eta erabakietan, pertsonal zein profesionaletan. Idazle horiei egindako elkarrizketan hainbat gai aipatzen dira, baina garrantzitsuena, azken finean besteak bere azpian hartzen baititu, emakumeak diren aldetik honek haien literatur ibilbidean zer eragina izan duen izan da. Hasieran, emakume idazlea izatea salbuespen gisa ikusten zen, orduko normaltasunetik aldentzen zen bitxikeria, nolabait esateko. Halaxe gertatzen zen zerrenda horretan agertzen den lehenengo idazlearekin, Urretabizkaia garaiko idazleen artean ia emakumezko bakarra baitzen. Denborarekin normaltasuna deitzen den hori aldatuz joan da eta dagoeneko emakumea idazlea izatea salbuespena ez bada ere, oraindik ere ematen du emakumezko idazleak ez daudela gure literatur sistemaren erdigunean. Agian inertzian ikusi beharko genuke horren kausa. Erdiguneko gai honek beste batzuk ekartzen ditu jarraian. Amatasuna, adibidez: zer nolako eragina izan duen amatasunak literatur lanbidean eta nola kudeatu duten ama izatea idazten dutelarik. Gorputzari eta itxurari ere ematen zaie garrantzia, emakumearen izateaz gain emakumearen irudiaz ere mintzo baita, eta azken honen eraginaz. Elkarrizketetan oinarritutako lana da, baina testuak, salbuespenak salbuespen, ez dira elkarrizketa itxuran eskaintzen, idazleen hitzak egilearen diskurtsoan integratzen baitira, eta integratzeaz gain interpretatu ere, gaiaren inguruan saiakera liburu interesgarria eskainiz.