kritiken hemeroteka

8.518 kritika

« | »

Bizia lo / Jokin Muñoz / Alberdania, 2003

Mundu geurea Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-04-27

Jokin Muñoz Castejonen jaio zen, Nafarroan beraz. Bere Nafarroari buruz liburu bat idatzi zuen “Atlantidara biajia” izenekoa hain zuzen, 2000.ean, bidaia bati buruzko narrazio ezkorra, euskalduntasunaren marjinaliatik idatzia. Nahiz euskalduntasuna gero eta marjinalagoa den zenbait tokitan, Nafarroan esaterako. 1995an “Hausturak” izeneko narrazio-bilduma argitaratu zuen; eta bi urte geroago, 1997an, “Joan zaretenean” izeneko eleberria, oso pertsonala, iraganarekiko minez bustia.

Iragana ere gaia da liburu honetan. Eta iragana esaten dudanean, norberaren baitan gordeta eta isilik, isil-gordean, dagoen iraganaz ari naiz, norberaren iraganaz, denborarik ez duena, baina bai espazioa, haurtzaroko bera izaten baita eskuarki. “Mekanoa” izeneko narrazioa aipatuko nuke, azaleko garabi eder horiekin zerikusi zuzena duena. Haurtzaroa baita, ez naiz lehena esaten gainera, poeta ororen aberri. Nahiz aberri-enpatxua dugun batzuk batzuetan. Baina haurtzaroaren oroitzapenak garraiatzen gaitu ametsa eta errealitatea biak nahasten diren mundura, mundu ez beti ederrera, baina egia esan, beste inorena ez den mundu gurera. Aipatzeagatik ere aipa nezake “Xantilli” izeneko narrazioa, Donostiako zezen-plaza botatakoan kokatua, ametsak gero eta amets itxura gutxiagoa zuen unean gertatua. Errealitateak bere gordinean aurre hartzen ari zitzaionean amets egiteko ahalmenari, haurtzaroari alegia. Baina badakit balizko irakurlearentzat gustagarriagoak izango direla liburuko gainerako hiru narrazioak: “Isiluneak”, “Azterketa” eta “Elurraren isila”. Niri “Isiluneak” da gehien gustatu zaidana, duen azterketa psikologikoagatik batez ere. Izan ere, idazle baten neurria idazleak pertsonaien barrenan sartu eta irteteko trebeziak erakusten du. Gaia oso gurea da, behin baino gehiagotan aipatu izanagatik, gutxitan literatura bihurtu dena. Senar-emazteak gauean, semea atxilotu ote duten jakiteke, horretaz kezkatuta. Gaia ez da konplexua, baina pertsonaien arteko harremanak, haien egonezina, haien barne-mundua bai, ordea. Maisu lana iruditu zait.

Azken kritikak

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Asier Urkiza

Paziente isila
Alex Michaelides

Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Mikel Asurmendi

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Aitor Francos

Urrats galduen hotsa
Luis Garde

Jose Luis Padron

Simulakro bat
Leire Ugadi

Ibon Egaña

Bigarren sexua
Simone de Beauvoir

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak