« Gorputzak emanak | Ahazten diren gauzak »
Munduko tokirik ederrena / Iñigo Aranbarri / Susa, 2018
Gertutasuna eta kondentsazioa Gorka Bereziartua / argia.eus, 2018-11-29
Ez gara 2018an euskal irakurleari Iñigo Aranbarri deskubritzen hasiko: azkoitiarraren ibilbidea hor dago, bere belaunaldiko idazle esanguratsuenetako bat dela adierazteko. Baina publikatu berri duen “Munduko tokirik ederrena”k badauka berritasun bat: generoa. Aranbarriri irakurriak dizkiogu nobelak, poema liburuak, kronikak, saiakerak; inoiz ez, ordea, ipuinak.
Eta genero honetan estreinatu da gertutasun-efektuak ezaugarritzen duen lan batekin. Gertutasuna espazio geografikoan —Urola bailaran girotutako istorioak dira liburuko hamarrak—, baita kontakizunek eramaten gaituzten denboran ere: idazleak aurkezpenean azaldu zuenez, historia, memoria eta gaurko egunaren arteko momentua bilatu nahi izan du, historiaren zabortegiak irentsi ez duen iragana, bizi izandakoa, pasa dena, baina pasa den arren oraindik hemen dagoena, akaso gainetik kendu ezin dena.
Igaro den baina hemen dagoen denbora horretan, ezkontza bateko elkarrizketa tribial batetik hilketa baten estoldetara jaitsi zaitezke bidea nola egin duzun konturatu gabe (Uhala), probatu ditzakezu drogak eta bizirik ikusi, azken une batez, haien ondorioak (Ibai ondoko jendea, Astronauta), gurasoen herrira egindako bisita batean, Kebab bat dagoen lokal baten parean ikus dezakezu urte batzuk atzera tirokatutako gizon baten gorpuaren arrastoa (Lehen bestela ziren gauzak) eta mugitu ditzakezu objektuak baino gehiago diren armairuak, mahaiak, aulkiak, pistolak (Aldaira, Burnia).
Kondentsazioa da Aranbarriren azken liburuko ipuin askoren lorpenik handienetako bat, nola iradokitzen duen mundu bat, bere harremanetan korapilatuta dagoena, oinordetzan hartutako zamekin, esan gabe ulertzen diren gauzekin. Eta horiek kontatzeko, nobeletatik ezagutzen genuen Aranbarriren estiloa, baina estilizatua, ipuin batek eskatzen duen fineziara ekarria.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez