kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Mendi-joak / Aingeru Epaltza / Elkar, 2017

Bizitzaren metafora Javier Rojo / El Diario Vasco, 2018-02-10

Aingeru Epaltza ez da liburu asko plazaratzen dituen idazlea. Edonola ere, plazaratzen dituen idazlanek beti erakusten dute interesa piztu dezakeen elementuren bat. Bere azken idazlanak “Mendi-joak” du izenburua. Narrazio liburua da oraingo honetan, eta hamar istorio jaso ditu, osagai komun batek lotzen dituen hamar narrazio: mendia. Istorio hauen aurrean irakurlearen arreta erakartzen duen lehenengo osagaia idazkera bera da. Aingeru Epaltzaren eskuetan hizkuntza balio berezi batez hornitua agertzen zaigu, momentu bakoitzean behar den erregistroa, estiloa erabiltzen baitaki. Hitzak ere zehaztasun osoz hautatuta daude eta hark idatzitakoa irakurtzean hizkuntza-aberastasuna zer den nabarmen geratzen da.

Azaleko kontu hau (azalekoa baina funtsezkoa, literaturaz ari baikara) alde batera utzita, ipuinen mamiak ere zeresan.handia eskaintzen du. Ipuin guztietan kontatzen diren istorioetan mendia agertzen zaigu osagai bateratzaile moduan. Batzuetan mendia gertakarien kokagunea da, besteetan mendia pertsonaien desioen helburu bezala azaltzen zaigu. Askatasuna adierazten duen neurri berberean presentzia itogarri eta zapaltzailea izan daiteke, ipuin hauetan lekua, espazioa, baino gehiago baita mendia: arrago bat, non gizakiaren benetako izaera azaltzen den. Eta horixe da, nire ustez, liburu honek eskaintzen duen gauzarik interesgarriena, mendia aitzakia, idazleak giza izaeraren zirrikituetan barneratzen jakin du-eta. Harrokeriak eta bekaizkeriak, adiskidetasuna eta pertsonaren mixeriak, norberaren ezintasunak eta mugak… horrelako osagaiak jartzen dizkigu Epaltzak begien aurrean, espazioaren presentzia ekidinezina nabarmentzen den bitartean.

Azken finean, ipuin hauetan mendira igotzea ez da leku batera joatea, ez da oztopo bati aurre egitea bakarrik, bizitza beraren metafora baizik, eta bizitzan bezala, fatalismo handiz ezinbestekoak eta ezustekoak markatzen dute pertsonaien ibilbidea.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak