« Itzuli izan balitz zer | Bidea eginez »
Jenisjoplin / Uxue Alberdi / Susa, 2017
Disidentzia erromantikoa Javier Rojo / El Diario Vasco, 2017-11-18
Uxue Alberdik argitara eman duen azken eleberriak “Jenisjoplin” du izenburua. Nobela honetan ardatza, protagonistarena egiten duen pertsonaiaren ibilbidea da. Nagore Vargas izeneko pertsonaiaren bizitza kontatzen zaigu, lehenengo pertsonan azalduta. Istorioan berak foku moduan jokatzen du, bere inguruan gertatzen den guztia argitzen eta argi horren arabera azaltzen. Oso gaztedanik, nerabea denetik, bere bizitzaren lema eskuetan eduki nahi izan du.
Nobelan azaltzen denez, hiru zutaberen gainean eraikitzen du bizitza: militantzia, sexua eta disidentzia. Euskal Herriko eskualde marjinatuan hazita, klase kontzientzia argia du lehenengo momentutik. Eta berak, baztertuen alderdian dagoelarik, mundua marjinalitate horretatik ikusten du. Alde honetatik, leku bat agertzen da modu pribilegiatuan ikuspuntu hori erakusteko: taberna. Militantziarekin batera pertsonaia definitzen duen bigarren osagaia sexua da. Sexua, dena dela, askatasunaren adierazpide moduan agertzen zaigu istorioan, horren bidez pertsonaiak bere burua azpimarratu nahi baitu, bizitzaren aurrean erabakiak berak hartzen dituela azalduz. Libre da harremanetan, askatasun honek ondorio txarrak (hiesa) ekarriko badizkio ere. Eta hirugarren zutabea, agian garrantzitsuena, disidentzia da. Bere burua azpimarratzen, bermatzen duen neurrian, besteekiko diferentzia ere azpimarratuta geratzen da. Besteek onartutako bideak ez datoz bat protagonistaren ikuspuntuarekin. Eta bere buruaren kaltean bada ere, disidentzia horretan tinko mantentzen da, atzera egitea errenditze moduko bat baita.
Pertsonaia ia heroi epiko erromantikoa balitz bezala aurkezten zaigu, inguruaren kontra borrokan, guztiaren aurrean bere identitatea azaldu nahirik. Eta pertsonaiaren ibilbidea kontatzen zaigun bitartean, Euskal Herrian azken urte hauetan gertatutakoaren kronika ere azaltzen zaigu nobela honetan, Nagore Vargas gertakari horien guztien lekukoa ere bada-eta.
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Joxe Aldasoro
Lanbroa
Pello Lizarralde
Mikel Asurmendi
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Mikel Asurmendi
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
Amaia Alvarez Uria
Presbiziak lagundu omen digu
Edu Zelaieta
Mikel Asurmendi
Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka
Aitor Francos
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Jon Jimenez
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Asier Urkiza
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
Aritz Galarraga
Biharraren hegietan
Maddi Sarasua Laskarai
Maddi Galdos Areta
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Aiora Sampedro
Aingeruak eta neskameak
June Fernandez
Ibon Egaña