kritiken hemeroteka

8.157 kritika

« | »

Jenisjoplin / Uxue Alberdi / Susa, 2017

Disidentzia erromantikoa Javier Rojo / El Diario Vasco, 2017-11-18

Uxue Alberdik argitara eman duen azken eleberriak “Jenisjoplin” du izenburua. Nobela honetan ardatza, protagonistarena egiten duen pertsonaiaren ibilbidea da. Nagore Vargas izeneko pertsonaiaren bizitza kontatzen zaigu, lehenengo pertsonan azalduta. Istorioan berak foku moduan jokatzen du, bere inguruan gertatzen den guztia argitzen eta argi horren arabera azaltzen. Oso gaztedanik, nerabea denetik, bere bizitzaren lema eskuetan eduki nahi izan du.

Nobelan azaltzen denez, hiru zutaberen gainean eraikitzen du bizitza: militantzia, sexua eta disidentzia. Euskal Herriko eskualde marjinatuan hazita, klase kontzientzia argia du lehenengo momentutik. Eta berak, baztertuen alderdian dagoelarik, mundua marjinalitate horretatik ikusten du. Alde honetatik, leku bat agertzen da modu pribilegiatuan ikuspuntu hori erakusteko: taberna. Militantziarekin batera pertsonaia definitzen duen bigarren osagaia sexua da. Sexua, dena dela, askatasunaren adierazpide moduan agertzen zaigu istorioan, horren bidez pertsonaiak bere burua azpimarratu nahi baitu, bizitzaren aurrean erabakiak berak hartzen dituela azalduz. Libre da harremanetan, askatasun honek ondorio txarrak (hiesa) ekarriko badizkio ere. Eta hirugarren zutabea, agian garrantzitsuena, disidentzia da. Bere burua azpimarratzen, bermatzen duen neurrian, besteekiko diferentzia ere azpimarratuta geratzen da. Besteek onartutako bideak ez datoz bat protagonistaren ikuspuntuarekin. Eta bere buruaren kaltean bada ere, disidentzia horretan tinko mantentzen da, atzera egitea errenditze moduko bat baita.

Pertsonaia ia heroi epiko erromantikoa balitz bezala aurkezten zaigu, inguruaren kontra borrokan, guztiaren aurrean bere identitatea azaldu nahirik. Eta pertsonaiaren ibilbidea kontatzen zaigun bitartean, Euskal Herrian azken urte hauetan gertatutakoaren kronika ere azaltzen zaigu nobela honetan, Nagore Vargas gertakari horien guztien lekukoa ere bada-eta.

Azken kritikak

Kangaroo
Martin Etxeberria

Maddi Galdos Areta

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Irati Majuelo

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Asier Urkiza

Erresistentziarako gorputzak: bollerak
Eva Perez-Pons

Nagore Fernandez

Zeozer gaizki doa
Beatriz Chivite

Hasier Rekondo

Kangaroo
Martin Etxeberria

Jon Martin-Etxebeste

Humanitatearen une gorenak
Aritz Galarraga

Mikel Asurmendi

Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide

Irati Majuelo

Barbaroak eta zibilizatuak
Ibai Atutxa

Amaia Alvarez Uria

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Jon Martin-Etxebeste

Argialdiak
Miriam Luki

Asier Urkiza

Alexander Wolfen mamua
Gaito Gazdanov

Nagore Fernandez

Nire bizitza ni barik
Oskar Gaztelu Bilbao

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Ibon Egaña

Artxiboa

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

Hedabideak