« Yin eta yang | Hezurrak eta gezurrak iraganaren uretan »
Ekaitzaren zipriztinak / Miren Garate / Elkar, 2017
Krisiaren hiztegia Javier Rojo / El Diario Vasco, 2017-09-09
Miren Garatek azken urte hauetan murgilduta egon garen krisiaren kronika idatzi du “Ekaitzaren zipriztinak” izenburua duen idazlan honetan. Kronika hau aurrera eramateko alde batera utzi du planteamendu orokorrak edota ikuspegi historikoa, eta ardatz moduan krisia pairatu duten pertsona arruntak erabili ditu. Hori lortzeko idazleak hogei hitzez osaturiko zerrenda moduko bat planteatu du, krisiarekin zerikusia izan dezaketen hogei ideia edo kontzeptu islatzen duen hiztegia osatuz. Eta ideia bakoitzaren inguruan lekukotasun bat eskaintzen da, non egoera jasaten dutenek bere esperientzia pertsonalak eskaintzen dituzten. Lehen eskuko testigantza, beraz, agertzen zaigu. Ikuspuntu hau dateke ziur aski, liburu honek irakurleari eskaintzen dion osagairik interesgarriena. Azken urte hauetan ekonomian-eta gertatu dena azaltzeko datu hotzak baizik islatzen ez dituzten estatistiketan agertzen dena deskribatu beharrean, krisiak pertsonen ikuspuntutik zer esan nahi duen erakusten du. Izan ere, nekatuta gaude makroekonomiaz-eta denetariko ideiak entzuten, makroekonomiaren ondorio pertsonalak ahazten diren bitartean. Arreta puntu aldaketa honek arazoen benetako dimentsioa erakusten du.
Lekukotasun bakoitzaren ondoren, non izen-abizenekin lehenengo pertsonan hitz egiten zaigun, Garatek erreportaje moduko testua plazaratzen du gaia argitzeko. Hiztegitxoan, besteak beste, honelako hitzak aurki ditzakegu: atzerria, nekazaritza, osasuna… Liburuan ez da krisiaren arrazoietan sakontzen, idazlanean batez ere haren ondorioak plazaratzen baitira, eta alde horretatik begiratuta ez du gertatu dena sakonki azaltzeko asmorik.
Egia da Euskal Herrian krisialdiak ez duela jo beste leku batzuetan bezain gogor eta, bestalde, batek inpresioa dauka oroimena duen momentutik beti bizi izan garela amaigabeko krisialdian. Baina begi aurrean jarri digun irudiak erakusten du zer gertatu den azken urteotan. Nire ustez, idazlanak gauza bat besterik ez du falta: hitzaurre historiko labur bat.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez