susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Homo homini zer | Kondentsazioa »

Trilogia hiperlaburra / Karlos Linazasoro / Elkar, 2016

Absurdoaren bideak Javier Rojo / El Correo, 2016-10-08

Aspaldi galdu nuen Karlos Linazasorok idatzitako liburuen kontaduria, idazle honek urtero izaera desberdineko idazlanak eskaintzeko ohitura baitu, etengabe, idaztea eta bizitzea gauza bera izango balira bezala. Orotariko idazlearen izena ere eman lekioke, ironiarik gabe, bere eskutik datozkigun idazlanak dauden genero guztien adibideak dira-eta. Azken bolada honetan nobelatxoek (planteamendu absurdoaren gainean eraikitako nobela laburrak) eta testu laburren bilduma edo miszelaneatzat har daitezkeenek nagusi dirudite haren produkzioan. Oraingo hau, “Trilogia hiperlaburra” izenburuarekin argitaratu den idazlana, azken multzo horri dagokio, liburu honetan testu laburrak biltzen baitira.

Trilogia bat idazten duenez, jakina, hiru ataletan banatuta agertzen dira testuak: “Puntako orduetan”, “Fobien liburua” eta “Kaxako umea eritegian”. Lehenengo atalean istorio laburrak, mikroipuinak, biltzen dira, absurdoa eta umorea oinarri direlarik. Dena dela, Linazasororen umorea oso berezia da, askotan makabroa eta barregura sortu beharrean barrea izozten duen umore mota baita. Bigarren atalean argitaratzen diren testuak alfabetikoki ordenatuta daude eta dauden eta egon litezkeen fobia guztien zerrenda plazaratzen du, hiztegi moduan. Momentu batzuetan ia ezinezkoa dirudi halako fobiak benetan egon daitezkeela pentsatzeak, hau da, ez direla gainezka ari den irudimenaren ondoriozkoak. Baina kasu batzuetan jakin-minak bultzatuta, konprobatu ahal izan dut absurdoena dirudiena ere egon badagoela dokumentatuta. Hirugarren atalean berriro istorio laburren bilduma eskaintzen du idazleak. Hemen plazaratzen diren istorioetan gai zentral bat agertzen da, atala gehienetan gai horren inguruan aritzen baita aldez edo moldez: gaixotasuna eta honek erakusten dituen alderdi desberdinak.

Linazasorok idatzi egin behar du, ezinbestez eta etengabeko jarioan, eta idaztean mundu absurdoa jartzen digu begien aurrean, umore beltzez zipriztindutako mundua, hain zuzen. Absurdoaren gainean eraikitzen den literatura egiten du, baina errealitatea irudimenak asmatu dezakeena baino absurdoago eta sinestezinagoa izan daitekeela ere erakusten du.