« Familia osoarentzat | Legearen aurrean jartzeko, gogoeta zubia »
Hauts haietatik / Unai Villena / Elkar, 2016
Eromenaren puzzlea Javier Rojo / El Diario Vasco, 2016-08-13
Unai Villenaren lehengo eleberria argitaratu da “Hauts haietatik” izenburuarekin. Azken bolada honetan euskal literaturan askotan nabarmentzen dira buru-gaixotasunen inguruan aritzen diren liburuak, arazo psikologikoak dituzten pertsonaiek protagonizatzen dituztenak, eta ildo honetan kokatu daiteke Villenaren idazlana. Argumentuaren ardatzean Ander izeneko pertsonaiaren infernuratze prozesua aurkitzen da. Pertsonaia hau, drogen mendekotasunengatik eta aldez edo moldez horrekin erlazionatuta dagoen eromenagatik hondoratuko da irteerarik ez daukala dirudien endekatze pertsonal bortitz batean, bere ondoan, gertatzen ari denaren testigantza jasotzen duen lekuko moduan, Oier adiskidea duelarik. Bien arteko harremanean oinarritzen dira diskurtsoaren garapena eta honek erakusten dituen ezaugarriak. Edonola ere, nobela honetan argumentuak bere interesa badu ere, diskurtsoak berak ere zeresan handia du. Argumentua, azken finean, aldez aurretik susma litekeen bezala, gizakiaren eta gizartearen arteko kontrajarpenaren erakusketa da: protagonista ezin daiteke egokitu gizarteak normaltzat ematen duen ereduaren barruan, eta desegokitzapen horretatik lehia sortzen da gizabanakoaren eta taldearen artean. Kontrajarpen horren beste aldaera batzuk ere aurkezten dira eleberrian (askatasuna eta araua, adibidez), eta eromenaren gaineko irudi erromantiko xamarra eskaintzeko erabiltzen dira, ero dagoenak besteek ikusterik ez duten egia bat badaki-eta. Diskurtsoaren aldetik begiratuta idazleak ohikoa ez den anbizioa erakutsi nahi izan du idazlan hau sortzerakoan. Ikuspuntu desberdinak nahasten dira, Ander eta Oier biak baitira narratzaile nobela honetan. Kronologiaren aldetik ere jauzi ugari ematen dira eta irakurleak osatu behar den puzzle baten aurrean dagoelako inpresioa du… osatu behar den eta piezaren baten faltagatik osatu ezin daitekeen puzzlea baita Anderren bizitza. Diskurtsoa bera hizpide da askotan nobelan zehar eta ez dira falta kritika sozialetik hurbil dauden atalak. Hainbeste osagai egonda normala da noizean behin desentonatzen duen zatiren bat aurkitzea. Baina irakurtzea merezi duen liburua da Villenarena.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo