kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Hondamendia / Xabier Montoia / Elkar, 2015

Hondamendi absolutua Javier Rojo / El Diario Vasco, 2016-04-02

Xabier Montoiak literatur ibilbide sendoa du euskal literaturan eta hori nabaria da argitaratzen duen edozein idazlanetan. Badaki oso ondo zer nahi duen eta zer egin behar duen lortu nahi duen horretara heltzeko. 2015.ean narrazio liburu bat argitara eman zuen, “Hondamendia” izenburua duena. Liburuaren planteamendu orokorra gizakiaren eta bizitzaren gaineko ikuspegi ezkorraren ondorioa dela nabarmena da lehenengo momentutik. Narrazioz narrazio idazleak historiari egiten dio errepasoa, gaur egungo mundura heldu arte. Areago doa, etorkizunari ere egiten baitio bisitatxo bat, eta etorkizunean aurkituko dena ez da orain arte geratutako horretatik gehiegi desberdinduko. Eta errepaso honetan antzeko osagaiak topatzen ditugu: paradisutik egotzia izan zenetik, gizakia etengabeko hondoratze batean murgilduta dago, bizitzaren berezko egoera (bizitzaren izaera, alegia) horretan baletza bezala. Hondoratze horretan bizitza norbaitek, jainko bromazale batek, burututako txantxa erraldoiaren ondoriotzat aurkezten da, bizitzaren esanahia, hari buruzko galdera orokorrak, bizitzaren zentzua, ulertezina baita ironiaren kontzeptua kontuan hartu ezean. Ironia esentzial horrek zeharkatzen du alderik alde idazlan hau. Narrazio batzuetan aurkezten diren egoerak berez bortitz xamarrak dira, baina pertsonaiak askoz ere egoera arruntagoetan murgilduta daudela uste dugunean ere, ironia esentzial horrekin egiten dugu topo. Eta uler bedi ondo, ironiaz ari naiz eta ez umoreaz, liburu honetan ez baita umore handirik erabiltzen. Idazkera zehatza da, hotza batzuetan, inplikazio emozionala saihestu nahi baita momentu oro. Izan ere, pertsonaiekiko enpatia alde batera utzita, irakurlea entomologo moduan sentitzen da, bizitza hondamendian amiltzen zaien pertsonaia batzuen harat-honatak aztertzen. Xabier Montoiaren literaturan adierazten dena, bere jarrera, laburbiltzeko bi hitz nahiko dira: “no future”. Eta etorkizuna dagoela dirudienean ere, ezin esan hori guztiz erakargarria denik.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak