kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Mailu isila / Juan Kruz Igerabide / Alberdania, 2002

Begi saminak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-12-15

Juan Kruz Igerabidek ez du sekula poesia utzi; poetari ezinezko baitzaio poesia uztea, arrosari usaina uztea, hodei multzoari euria uztea, itsasoari aparra uztea bezalakoxe baita; berezko du poetak poesia eta, noranahi joaten bada ere, beti darama berarekin berarentzat. Egia da Juan Kruzen poesia sakabanatu egin dela, liburuz liburu zabaldu, euria soro eta zelaietan zabaltzen den bezala. Euria, bai, garrantzitsua da Juan Kruzek bere poesia gordetzeko eraiki duen etxean: hizkuntzaren etxean, poesiaren etxean. Poesia baita hitzak izan dezakeen etxerik egokiena. Poesiaren gorazarretan ari naiz, noski; Juan Kruzek bezala barne-hustuketan ari diren poeten gorazarretan; Juan Kruzek bezala eurizko longainaz mundua babestu nahi luketen guztien gorazarretan. “Krabelin lizunduak ernetzen dira, euri-tanten buruan”. Kafkak behin idatzi zuen: “Norbaitek bere buruaren hondoraino jaitsi nahi ez badu, mingarriegi gertatu zaiolakoan, arinegi idazten segituko du”. Ez dira hitz samurrak, ez dira hitz lasaigarriak, baina aplikagarriak zaizkio edozein kasutan, bere baitako minari aurpegira begiratu nahi ez eta arinez arin aritzen den idazleari. Etsipenetik eta etsipenez beterik idazten du Juan Kruz Igerabidek, Euskal Herri mindu eta minez jotakotik. Indarkeria, heriotza, hustutasuna dira poetak bere herriko, gure herriko, lur zurian ikusten dituen zulo beltzak. Poema garbiak dira, ibaiaren gardentasuna baitute, baina gogorrak dira, arnasa eragozten dute.

Liburuak hiru zati ditu: “Behera behar hau”, “Berriro igo nauzu” eta “Mailu isil bat behar dut”. Hirugarrenak, gainera, izenburua jartzeko aitzakia eman dio Juan Kruzi: “Mailu isil bat behar dut, gauez, inor ohartu gabe, mundua desegiteko”. Baina ez dago halako mailurik; mundua ez dago desegiterik, geure burua ere desegiterik ez dugun unetik aurrera. Sufrimendua eta samina ez dira amaitzen, ordea, eta poetak, mundua aldatzeko aukerarik ez duenez, sufrimendua eta saminari begi zorrotzez begiratzea du lanbide, gero denei esateko zertan diren biak ala biak.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak