« Astiro eta amorruz | Heriotzaz »
Mailu isila / Juan Kruz Igerabide / Alberdania, 2002
Begi saminak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-12-15
Juan Kruz Igerabidek ez du sekula poesia utzi; poetari ezinezko baitzaio poesia uztea, arrosari usaina uztea, hodei multzoari euria uztea, itsasoari aparra uztea bezalakoxe baita; berezko du poetak poesia eta, noranahi joaten bada ere, beti darama berarekin berarentzat. Egia da Juan Kruzen poesia sakabanatu egin dela, liburuz liburu zabaldu, euria soro eta zelaietan zabaltzen den bezala. Euria, bai, garrantzitsua da Juan Kruzek bere poesia gordetzeko eraiki duen etxean: hizkuntzaren etxean, poesiaren etxean. Poesia baita hitzak izan dezakeen etxerik egokiena. Poesiaren gorazarretan ari naiz, noski; Juan Kruzek bezala barne-hustuketan ari diren poeten gorazarretan; Juan Kruzek bezala eurizko longainaz mundua babestu nahi luketen guztien gorazarretan. “Krabelin lizunduak ernetzen dira, euri-tanten buruan”. Kafkak behin idatzi zuen: “Norbaitek bere buruaren hondoraino jaitsi nahi ez badu, mingarriegi gertatu zaiolakoan, arinegi idazten segituko du”. Ez dira hitz samurrak, ez dira hitz lasaigarriak, baina aplikagarriak zaizkio edozein kasutan, bere baitako minari aurpegira begiratu nahi ez eta arinez arin aritzen den idazleari. Etsipenetik eta etsipenez beterik idazten du Juan Kruz Igerabidek, Euskal Herri mindu eta minez jotakotik. Indarkeria, heriotza, hustutasuna dira poetak bere herriko, gure herriko, lur zurian ikusten dituen zulo beltzak. Poema garbiak dira, ibaiaren gardentasuna baitute, baina gogorrak dira, arnasa eragozten dute.
Liburuak hiru zati ditu: “Behera behar hau”, “Berriro igo nauzu” eta “Mailu isil bat behar dut”. Hirugarrenak, gainera, izenburua jartzeko aitzakia eman dio Juan Kruzi: “Mailu isil bat behar dut, gauez, inor ohartu gabe, mundua desegiteko”. Baina ez dago halako mailurik; mundua ez dago desegiterik, geure burua ere desegiterik ez dugun unetik aurrera. Sufrimendua eta samina ez dira amaitzen, ordea, eta poetak, mundua aldatzeko aukerarik ez duenez, sufrimendua eta saminari begi zorrotzez begiratzea du lanbide, gero denei esateko zertan diren biak ala biak.
Monogamoak
Iñigo Astiz
Paloma Rodriguez-Miñambres
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Joxe Aldasoro
Lanbroa
Pello Lizarralde
Mikel Asurmendi
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Mikel Asurmendi
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
Amaia Alvarez Uria
Presbiziak lagundu omen digu
Edu Zelaieta
Mikel Asurmendi
Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka
Aitor Francos
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Jon Jimenez
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Asier Urkiza
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
Aritz Galarraga
Biharraren hegietan
Maddi Sarasua Laskarai
Maddi Galdos Areta
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Aiora Sampedro