kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Aita gurea / Iñaki Irasizabal / Elkar, 2015

Aita zeruan eta gu lurrean Saioa Ruiz Gonzalez / Argia, 2015-11-01

Iñaki Irasizabali irakurritako laugarren eleberria dut Aita gurea. Ezin dut esan bereziki maite dudan idazlea denik, bai aldiz entretenitzen nauela.

Irasizabalek erraz irakurtzen den idazkera sinplea baliatzen du, gehienetan, 200 orrialdera heltzen ez diren bere eleberrietan.

Kontatzen duena modu zuzen, labur eta zehatzean egiten du, apainduretan denbora galdu gabe eta pertsonaien jokabidea azpimarratuz. Hori baita hain zuzen ere Irasizabalen narratibaren ardatza. Gizartea da bere analisirako baliatzen duen elementua, eta premisa horretatik abiatuta muturreko egoera baten aurrean gizabanakoak duen portaera desberdinen aurkezpena egiten du. Horrek ematen dio, azalean narrazio sinple bat dirudienari, bizitzak berak berezkoa duen kutsu dramatikoa.

Aita gureak industria munduko krisi ekonomikoan kokatzen ditu pertsonaiak. Enpresa giroko kontuen artean, langileen arteko harremanak, postua galtzearen beldurrak eragiten dituen inbidiak, traizioak eta gezurrak kontatzen dira. Idazlearengan berritzaile den kontestu honetan aldiz motif errepikakorra dugu: famili(en) arteko drama. Nonbait irakurri nuen gizartean gertatzen den oro beti familia esparrura hedatzen dela, denok baikara nola edo hala familia-kide. Eta hori bera da, juizio moral guztien gainetik, besteekiko enpatia eragiten duena.

Odolaren deia nobelan bezala, honetan ere aitaren heriotza izango da gertaeren katearen motorra. Pertsonaia bakoitza iraganeko motxila kendu nahian dabil eta bizitzan “berriz hasi” nahi du: aita galdu berri duen jonki izandako alaba, jainkoan gehiago sinisten ez duen apaiza, senarra galdu berri duen emaztea, aita kartzelan izan duen Down sindromea duen mutila, bere familia zorretan utzi zuen eta kartzelatik atera berri den Down sindromedun mutilaren aita. Eta guztien elementu kohesionatzailea izango da krisian dagoen autogintzarako piezak fabrikatzen dituen lantegia.

Denek amets berdina partekatzen badute ere, ez dute honi heltzeko jarrera berdina erakusten, eta muturreko egoeretan nahastuta aurkituko dira: lapurreta, erailketa, xantaia, droga salmenta… Zein da jokabide zuzena eta zein okerra?

Bizitza errazegia litzateke galdera moralizatzaile honen erantzunera sinplifikatzeko, izan ere, pertsonaiak beren beldur eta desioek mugiturik jokatzen dutelako beti dago gure logikari ihes egiten dion zerbait.

Helburuak bitartekoa justifikatu bai/ez auziaren aurrean jartzen du irakurlea, ez epaile baizik eta ikusle gisa.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak