« Joko birtuala ere ez da errenta! | Harreman birtualak »
Tundra / Igor Estankona / Susa, 2002
Zaratarik gabe Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-11-24
Leiho moduko batzuk daude liburuan, gelara, alegia poetaren gelara, sartzeko gonbitea egiten dutenak. Leiho poetikoak dira, noski, hitzez bederen liburuaren zatiak bereizten dituztenak. “Inork ez du txoririk ikusi zerua zeharkatzen. Txori horiekin hasten da liburu hau” edo-eta “Itxi egin da dena, demokrazia baten antzera” edo-eta “Eguzkia ezkutatu denean dantzari bat ikusi dute hankak apurtuta”. Hiru leiho, hiru ortzadar puska bezala, hiru poesiamodu, ez berdin eta ez desberdin, sekula ez antzeko. Izan ere, estilo desberdineko poemak biltzen dira liburuan. Horrek ez du esan nahi izpiritua bera edo bat bakarra ez denik, baina paisaia aldatzen da, aldatzen den bezala poema esateko modua. “Ni”a nagusi den poemekin batera nahasten dira “zu”a helburu dutenak, eta baita hirugarren pertsona agerian uzten dutenak. Egia da poeta batek ahots horiek eta gehiago ere bai har ditzakeela, nahi izanez gero. Egia da Igor Estankonaren iruditeria oso gaurkoa dela askotan, eta oso betikoa ere bai, askotan. Baina haren gogoa poesia lasaia eta irudiz landua egitea dela esango nuke: ez poesia oihukaria, ez poesia negartia, ez poesia astrofisikoa, ez poesia surrealista; oso poesia pertsonala, oso poesia identifikagarria, bere etxetik mundua kanpoan ikusten duenaren poesia hain zuzen.
Leihotik kanpora begira dagoenak egin dezakeen moduan soilik, bizitza ere beste aldean dagoela jakinik, edo bizitza, kanpotik begiratuta, ez dela dena baieztaturik: “Izan ere, bizitza ez da dena/ askotan ez da garrantzitsuena ere izaten/begira zenbat gauzak erabaki duten/ ez izatea eta kito”.
Zaratarik gabeko poesia, bakea aldarrikatzen duen poesia, barne-askatasuna exijitzen duen poesia, maite dituen objektuekin eta are maiteagoak dituen pertsonekin hitz egiteko erabiltzen den poesia, alegia komunikatzeko balio duen poesia, komunikatzeko, baiki, ez inori agintzeko edo inor behartzeko poesia. Berez baita poesia norberaren barruko konturik benazkoenak esateko modu dotore eta, era berean, desberdin.
Poesia kaiera
Giorgos Seferis
Irati Majuelo
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Joxe Aldasoro
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos