kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Tundra / Igor Estankona / Susa, 2002

Zaratarik gabe Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-11-24

Leiho moduko batzuk daude liburuan, gelara, alegia poetaren gelara, sartzeko gonbitea egiten dutenak. Leiho poetikoak dira, noski, hitzez bederen liburuaren zatiak bereizten dituztenak. “Inork ez du txoririk ikusi zerua zeharkatzen. Txori horiekin hasten da liburu hau” edo-eta “Itxi egin da dena, demokrazia baten antzera” edo-eta “Eguzkia ezkutatu denean dantzari bat ikusi dute hankak apurtuta”. Hiru leiho, hiru ortzadar puska bezala, hiru poesiamodu, ez berdin eta ez desberdin, sekula ez antzeko. Izan ere, estilo desberdineko poemak biltzen dira liburuan. Horrek ez du esan nahi izpiritua bera edo bat bakarra ez denik, baina paisaia aldatzen da, aldatzen den bezala poema esateko modua. “Ni”a nagusi den poemekin batera nahasten dira “zu”a helburu dutenak, eta baita hirugarren pertsona agerian uzten dutenak. Egia da poeta batek ahots horiek eta gehiago ere bai har ditzakeela, nahi izanez gero. Egia da Igor Estankonaren iruditeria oso gaurkoa dela askotan, eta oso betikoa ere bai, askotan. Baina haren gogoa poesia lasaia eta irudiz landua egitea dela esango nuke: ez poesia oihukaria, ez poesia negartia, ez poesia astrofisikoa, ez poesia surrealista; oso poesia pertsonala, oso poesia identifikagarria, bere etxetik mundua kanpoan ikusten duenaren poesia hain zuzen.

Leihotik kanpora begira dagoenak egin dezakeen moduan soilik, bizitza ere beste aldean dagoela jakinik, edo bizitza, kanpotik begiratuta, ez dela dena baieztaturik: “Izan ere, bizitza ez da dena/ askotan ez da garrantzitsuena ere izaten/begira zenbat gauzak erabaki duten/ ez izatea eta kito”.

Zaratarik gabeko poesia, bakea aldarrikatzen duen poesia, barne-askatasuna exijitzen duen poesia, maite dituen objektuekin eta are maiteagoak dituen pertsonekin hitz egiteko erabiltzen den poesia, alegia komunikatzeko balio duen poesia, komunikatzeko, baiki, ez inori agintzeko edo inor behartzeko poesia. Berez baita poesia norberaren barruko konturik benazkoenak esateko modu dotore eta, era berean, desberdin.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak