« Joko birtuala ere ez da errenta! | Harreman birtualak »
Tundra / Igor Estankona / Susa, 2002
Zaratarik gabe Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-11-24
Leiho moduko batzuk daude liburuan, gelara, alegia poetaren gelara, sartzeko gonbitea egiten dutenak. Leiho poetikoak dira, noski, hitzez bederen liburuaren zatiak bereizten dituztenak. “Inork ez du txoririk ikusi zerua zeharkatzen. Txori horiekin hasten da liburu hau” edo-eta “Itxi egin da dena, demokrazia baten antzera” edo-eta “Eguzkia ezkutatu denean dantzari bat ikusi dute hankak apurtuta”. Hiru leiho, hiru ortzadar puska bezala, hiru poesiamodu, ez berdin eta ez desberdin, sekula ez antzeko. Izan ere, estilo desberdineko poemak biltzen dira liburuan. Horrek ez du esan nahi izpiritua bera edo bat bakarra ez denik, baina paisaia aldatzen da, aldatzen den bezala poema esateko modua. “Ni”a nagusi den poemekin batera nahasten dira “zu”a helburu dutenak, eta baita hirugarren pertsona agerian uzten dutenak. Egia da poeta batek ahots horiek eta gehiago ere bai har ditzakeela, nahi izanez gero. Egia da Igor Estankonaren iruditeria oso gaurkoa dela askotan, eta oso betikoa ere bai, askotan. Baina haren gogoa poesia lasaia eta irudiz landua egitea dela esango nuke: ez poesia oihukaria, ez poesia negartia, ez poesia astrofisikoa, ez poesia surrealista; oso poesia pertsonala, oso poesia identifikagarria, bere etxetik mundua kanpoan ikusten duenaren poesia hain zuzen.
Leihotik kanpora begira dagoenak egin dezakeen moduan soilik, bizitza ere beste aldean dagoela jakinik, edo bizitza, kanpotik begiratuta, ez dela dena baieztaturik: “Izan ere, bizitza ez da dena/ askotan ez da garrantzitsuena ere izaten/begira zenbat gauzak erabaki duten/ ez izatea eta kito”.
Zaratarik gabeko poesia, bakea aldarrikatzen duen poesia, barne-askatasuna exijitzen duen poesia, maite dituen objektuekin eta are maiteagoak dituen pertsonekin hitz egiteko erabiltzen den poesia, alegia komunikatzeko balio duen poesia, komunikatzeko, baiki, ez inori agintzeko edo inor behartzeko poesia. Berez baita poesia norberaren barruko konturik benazkoenak esateko modu dotore eta, era berean, desberdin.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez