kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Kometaren eraginpean / Jon Bilbao (Jon Alonso) / Txalaparta, 2014

SOS kometa Saioa Ruiz Gonzalez / Argia, 2015-06-14

2010ean publikatu zen Bajo el influjo del cometa Jon Bilbaoren ipuin liburua, eta lau urte geroago Kometaren eraginpean (2014, Txalaparta) izenarekin heldu da euskal literaturara.

Jatorrizko edizioak laudorioak jaso ditu idazleak darabilen estilo zorrotz zein zuzenagatik, eta beti erraza ez den gai baten trataeran erakusten duen, diotenez, maisutasunagatik.

Zortzi ipuinetarik azkenak, kometa baten igarotzeak herrialde oso bat argirik gabe utzi duela kontatzen du. Ilunaldiaz baliatuz, ohiko egoera batean pertsonaiek egingo ez luketenaz dihardu. Ipuin honek tesi nagusia biltzen duelakoan, liburu osoari izena emateko ohorea eskaini zaio: kometa baten menpe egon beharra dugu gure barnean egosten diren sentimendu ilun-ezkutuak azaleratzeko?

Kometaren metafora geniala iruditzen zait, ohiz kanpoko gertakizunen zain noraezean dabilen gizakiaren irudiaz mintzatzeko. Zenbait egoerari aurre egiteko gure kabuz kemenik ez dugulako —aurreiritzi sozialak direla eta, berekoikeriagatik edota beldur inkontzienteengatik— gugandik kanpo baldintza aproposak noiz emango diren zain gelditzen gara. “Seinaleei garrantzia ematen dien horietakoa naiz” (71. orrialdean) esango du Garaipen ez osoa ipuineko pertsonaiak, bere bikotekidearekiko maitasuna agortua dela onartu (nahi?) ezinean dabilela.

Narrazio gehienak al dente puntuan idatzita daude. Estilo zorrotzean eta hitzak ongi neurtuta, bai, baina irakurketan aurrera egitea eragozten duen erresistentzia kutsu bat eransten zaio, gehiegizko abstrakzioa.

Deskribatzen diren egoerak egunerokotasunean txertaturik dauden arren, beti izango dugu harekiko haustura dakarren ezohiko elementua, pertsonaien alderdi gaitzesgarrienak askatzeko motor gisa funtzionatzen duena. Nahita baliaturiko ispiluaren teknika honek, pertsonaiak introspekzio ariketan ezarriko ditu.

Kometaren eraginpean arina izatetik urrun dago. Kontakizun gehienek irakurketa arretatsua eskatzen dute adierazi eta adierazlearen arteko lotura ezinbestekoa egin ahal izateko. Burua fresko edukitzea gomendatzen dizuet ariketa mental honetan murgiltzeko.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak