« Txokotik mundura | Urte ilunetan »
Bazko arrautzak / Mikel Hernandez Abaitua / Elkar, 1995
Egunero egunerokoekin Aingeru Epaltza / Nabarra, 2002-10
Eguneroko bizitzan murgiltzea eta itxurazko ohikeria horretan gure ametsek, gure eldarnioek edo gure fantasiek azaleratzen dituzten alderdi ezkutuetan arakatzea, horra XX. mendeko literaturarik hoberenaren joera. Ipuingintzak bereziki, ale ederrik utzi digu halako, nork bere estiloan, Carver estatubatuarraren edo Cortazar argentinarraren lanak lekuko. Genero motza aproposa izaki, nonbait, egunero egunerokoekin bizi beharraren abenturaren berri eman ahal izateko.
Gure artean bide hori urratu dutenetariko bat da Mikel Hernandez Abaitua sortzez gasteiztarra. Nobela pare baten egilea bada ere, narrazio laburrerako isuria agertu du, eta hiru lan plazaratu ditu, orain arte, alor honetan. Haietariko azkena da Bazko arrautzak.
Sei narraziok osatzen dute liburua, bakoitza bere gisakoa, giro eta tonuaren aldetik. Begiak denetan lehenak, hasieran bederen, surrealismora hurbiltzen gaitu, aurpegian ez ezik, gorputzeko bertze ataletan ere begiak sortzen zaizkion gizonaren istorioa ekarriz. Anaia goibelean, berriz, familia batek seme berezi samarrarekin izandako gora-behera tristeak kontatzen dizkigu Hernandez Abaituak. Hagitzez doinu alaiagoa du Auzokoak, gaurko etxe handietan nork bere intimitatea gordetzeko zailtasunetatik abiatuta, eta ildo beretik doa Zakar poltsak saltzen ditut, ez-ohiko bisitaldi batek ez-ohiko momentu batean gizonezko batengan pizten dituen gogoeta sasi-erotikoak gaitzat harturik. Giro iluna berriz ere nagusituko da Heriotzaren pabilioian —ederrenetariko bat— eta liburuari izena ematen dion ipuinean, lehenbizikoa kartzelari baten eta heriotz zigorra jasotako baten arteko adiskidetasunaz eta bigarrena zoriontasunetik ameskaiztora eta zuhurtasunetik erotasunera doazen lerro meheez ari direlarik. Ezberdintasunak ezberdintasun, idazleak nolabaiteko batasuna ezarri nahi izan die narrazio guztiei, han eta hemen lokarri lana egiten duten hari finez baliatuz.
Ugaritasuna ezaugarritzat duen lan batean ohi denez, askotarikoak dira lorpenak. Ipuin guztiek ez diete hasieran sortzen dituzten espektatibei erantzuten, baina bertze batzuek gozatzeko parada ematen diote irakurleari, egilearen xede ironiatsua agerian uzten dutenek bereziki. Ironia eta trufa, jakina, ez dira beti gauza bera, eta hori badaki Hernandez Abaituak.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo