kritiken hemeroteka

8.500 kritika

« | »

Urari ostutako poemak / Pako Aristi / Susa, 2014

Bizitza bera Javier Rojo / El Correo, 2014-10-25

Pako Aristik berriro ere egiten du agerpena euskal literaturan poema liburu batekin, “Urari ostutako poemak” izenburua duenarekin. Atzean geratu dira idazlea idazketa munduan hasi berria zelarik irakurleak probokatzeko asmoak, poema liburu hau helduaro baretik idatzita baitago. Poema liburu honetan Pako Aristik bizitzaz hitz egiten digu. Uler bedi ondo: ez zaigu bizitzaren inguruko xehetasunez mintzo, bizitza bera, bere esentzian, da hemengo gai nagusia. Eta Aristik aurkezten duen moduan, gaia ezin daiteke aurkeztu kontraesanik gabe, zeren batzuetan bizitza bidaiarekin eta mugimenduarekin konparatzen baita, eta besteetan, berriz, mugimendua arbuiatzen duen kontenplazio hutsarekin parekatuta baitago. Bizitzak alderdi asko izan…

Kontraesankorra dirudien objektuaren gaineko hausnarketa egiten duen subjektu poetikoak ere hainbat aurpegi erakusten ditu, batzuetan elkarri oso ondo lotuta geratzen ez direnak.

Alde batetik, subjektu anonimo bat daukagu, kontenplazioan bere izaera lausotzen duena, kontenplazio horretarako ikuspuntu hutsa izateraino, azken finean, bere burua “ni” baten bidez aurkezteko lotsatuko balitz bezala. Baina besteetan, subjektu poetiko horrek nabarmen aurkezten du bere nitasuna poetarekin identifika daitekeen “ni” baten bidez. Kasu hauetan subjektu erromantikoa ematen du. Eta ez da falta “ni” hori fikziozko subjektu baten errepresentazioa deneko poemarik.

Edonola ere, aurkezten den ikuspuntua ilun samarra da. Subjektu poetikoa (anonimoa, poeta zein fikziozkoa) helduaroan kokatuta dago eta, Jenaro Talensek esango lukeen bezala, bizitzaren parterik handiena artxibatuta daukala jakinda, lehenaldira begira dagoenaren ikuspuntua aurkezten du. Eta begirada desengainatu baina bare hori gauzatzeko, heriotza, bakardadea, amodio eza… hau da, poesian ohikoak diren gaiak ditu bidelagun.

Azken kritikak

Baden verboten
Iker Aranberri

Asier Urkiza

Diesel
Bertol Arrieta

Nagore Fernandez

Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark

Jon Jimenez

Basokoa
Izaskun Gracia Quintana

Joxe Aldasoro

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak