« I’m a loser baby | Amets galdua »
Inon ez, inoiz ez / Iban Zaldua / Elkar, 2014
Errealitatearen tolesturak Javier Rojo / El Correo, 2014-07-12
Iban Zaldua, ipuingintzak gure artean duen zale porrokatuenetako bat da, beti ipuinek izaten dituzten balioak azpimarratzen baititu, nobelagintzaren gainetik jarrita ere. Idazleak ipuingintzaren arloan euskaraz eskaini duen azken emaitzak “Inon ez, inoiz ez” izenburua dauka. Liburu honetan aurkezten diren ipuinak ideia baten inguruan eraikita daude: Errealitatea deritzan hori literaturak hartzen duen izenetako bat baino ez da. Esan nahi dut ipuin hauek irakurtzerakoan irakurleari inpresioa geratzen zaiola errealitatea literatura mota bat besterik ez dela. Idazlea behin eta berriro saiatzen da ipuinetan kontatzen dena ez dela errealitatearen isla irudikatzen. Halaxe gertatzen da ipuinetako pertsonaiek literatur pertsonaiak direlako kontzientzia erakusten dutenean. Badakite beraien mundua idazlanak markatzen duen fikziozko testuinguru horretan kokaturik dagoela eta horrexegatik errealitateak inposatutako arauetatik aparte daudela. Baina bestetan ere, pertsonaiek halako kontzientziarik erakusten ez dutelarik ere, istorio errealista baten aurrean gaudela sinistuta gaudenean, idazleak errealitatea deitzen dugun hori ez dela hain sendoa erakusten digu, tolestura asko dituela, malgua dela. Nolabait esateko (ez dakit idazleak berak irudi hau bera erabiltzen ez ote duen), elkar islatzen duten bi ispilu aurrez aurre jarriko balira bezala. Gauzak horrela, errealitatearen eta fikzioaren artean ez dago bereizketa egiterik.
Liburu honetan ipuin asko aurkezten dira, eta esan behar da aniztasun horren ondorioz-edo emaitzak batzuetan pixka bat desorekatuak direla. Izan ere, guztiz interesgarriak diruditen istorioen ondoan, txistearen mugan dauden beste batzuk agertzen dira. Eta amaitzeko, badaude oinarriak gure inguru soziopolitikoan kokatzen dituzten ipuinak. Istorio hauek, testuinguruari hain loturik agertzen direnek, sortu bezain laster zaharkituta geratzeko arriskua dute, testuinguruak berak gaindituta.
Edonola ere, Zalduak ipuin liburu interesgarria eskaini digu. Irakurle gehienek beren gustuko istorioren bat aurkituko dute.
Alaska
Castillo Suarez
Irati Majuelo
Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña
Jon Martin-Etxebeste
Axularren gerizapean
Kepa Altonaga
Asier Urkiza
Emakume bat
Annie Ernaux
Nagore Fernandez
Atsoa
Victor Catala
Joxe Aldasoro
Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena
Jon Martin-Etxebeste
Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi
Irati Majuelo
Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar
Mikel Asurmendi
Alaska
Castillo Suarez
Jon Martin-Etxebeste
Alaska
Castillo Suarez
Maddi Galdos Areta
Puskak
Irene Pujadas
Asier Urkiza
Norberak maite duena
Miren Billelabeitia
Nagore Fernandez
Beirazko kanpaia
Sylvia Plath
Hasier Rekondo