susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Atea ireki zuen hura | Presentziarik eza »

Piztutako etxea / Felipe Juaristi / Erein, 2014

Poesia hausnarketak Javier Rojo / El Correo, 2014-05-24

Felipe Juaristiren poesia pentsamendua eta poesia elkartu nahi dituen korrontearen barruan koka daiteke, “Piztutako etxea” liburu honetan ikus daitekeen bezala. Harreman hau, bi modutan aurkezten zaio irakurleari. Alde batetik haren poesiaren abiapuntua filosofia dela harro erakusten da. Horretarako nahikoa da ikustea zeintzuk diren poema bakoitzaren atarian agertzen diren aipuak eta filosofoenak ez diren kasuetan, beren lanbidean (adibidez zientzian) askotan filosofiaren esparrutik hurbil aritu izan direnen aipamenak baitira. Gauzak honela, poesia honek batzuetan oso itxura abstraktua hartzen du, sentimenduak baztertu edo behintzat mugatu beharrean aurkituko balitz bezala. Gaiak askotarikoak dira, bertan planteamendu etikoez, materia eta izpirituaz, edota amodioaz eta desiraz ere, hitz egiten baita. Baina azken kasuetan ere, amodioaz eta desiraz aritzen denean ere, modu abstraktuan agertzen zaizkigu aipatuta, honelako gaiek berez erakar ditzaketen sentimenduzko jarrerak baztertu nahirik. Baina batzuetan, idazleak jarritako muga estu horietatik ihes egiten dute poemek. Momentu horietan, idazleak poemari aske ibiltzen uzten dionean, sortzen da benetako poesia. Ordura arte poesiaren eta hausnarketaren oreka beti hausnarketaren aldekoa delarik, hausnarketaren zama alde batera uzten da eta benetako zirrara sortzen duten poemekin egiten dugu topo. Horixe gertatzen da poema liburu honen bigarren erdian. Gai berberak aipatzen direla ikusiko dugu, baina momentu horretan pentsamendua ez da gaia kontrolatu nahi duen bidezain zorrotza. Sentimenduen munduan barneratzen gara, non, gainez egin nahi duten emozioekin egiten baitugu topo.