kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Piztutako etxea / Felipe Juaristi / Erein-Igela, 2014

Pozaren alde Jose Luis Padron / Bilbao, 2014-05

Azken poesia liburua 2004an kaleratu zuen, Begi-ikarak; orain, bere poesia lanik berriena aurkeztu du Felipe Juaristik, Piztutako etxea. “Malenkonia badago ere, liburu pozgarria da, pozaren aldeko apustua da liburu hau”, aitortu du, 1957an, Azkoitian jaio zen idazle, poeta eta kazetariak.

Madrilen idatzi du liburua, “La casa encendida” kultur guneko kafetegi txikian, hortik izenburua, etxe hura gogoan. Eraikin hori, egun, kulturgune garrantzitsua da. Terraza zoragarria dauka, eta terraza horretatik Madril osoa ikusten da. Eta badu Felipe Juaristirentzat inportante izan den beste gauza bat ere: kafetegi bat wifiarekin. Hor egonik, hor idazten, Piztutako etxea lantzeko giro eta aldarte egokiak aurkitu ditu.

Juaristiren lehen poema-bilduma Denbora, nostalgia izan zen. Geroztik, Hiriaren melankolia, Laino artean zelatari, Galderen geografia eta Begi-ikarak argitaratu ditu. 1998an Euskadi literatura saria jaso zuen, euskarazko literaturari dagokiona, bere Galderen geografia izeneko olerki liburuagatik. Ereinek argitaratua, guztira, 20 poemek osatzen dute bere liburu berria, arnas luzeko hogei poema berrik.

Pentsamendua dago Felipe Juaristiren Piztutako Etxe-an; baina ez hori soilik. Spinozaren bidetik, pasioen munduan barneratzen da. Ez da bide samurra; alderantziz esan daiteke, biderik zailenetakoa dela, pasioak ibai indartsu eta bortitzak baitira, eta normalean azpitik joan ohi dira, ez azaletik. Juaristik esaten digu pasioak hor daudela, gorputza ere hor dagoela, eta ez diegula kasurik egiten, bazterrean uzten gaituzten arte. Orduan konturatzen gara, ikusirik zer izan garen bizitza joan zaigula, pasioekin batera.

Pasioak, ordea, desiraren mendekoak dira. Desira da liburu honetako pertsonaietako bat, hark itxuratzen du mundua eta gero desitxuratzen; hark erabiltzen ditu poetaren ahotsak nahi erara. Azken finean, desiraren mende egonik, zer garrantzia du ni izateak edo gu izateak. Zu izateak, alegia ispiluaren aurrean ageri dena, edo ispiluaz haratagoko irudi dena izateak, ez du nagusitasunik. Dena eramaten du berarekin desirak, alegia bizitzan aurrera jotzeko gogoak, irauteko grinak, errekonozimendua lortzeko nahiak.

Nahiaren poesia da Juaristirena, niarena baino, irakurtzeko baino entzuteko gehiago den liburu honetan.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak