kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Odolbildua / Josu Landa / Susa, 2002

Iluntasuna Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-09-08

Josu Landa, aspaldiko idazlea, aspaldiko “enfant terrible”a (dena dela enfant-etik gehiago zuen terribletik baino; izan ere, Josu landaren irribarrea ikusirik, nekez sinets daiteke mutilak, denbora pasa ahala are mutilago denak, gaiztotik ezer duenik), eleberria idatzi du. Edozein herritan kanpai eta ezkila joka hasteko aitzakia izango litzateke, hainbeste denboraren hondarrean Josu Landak nobelari ekin eta nobela idatzi izana, baina gurean, herri apala, herri xumea, herri arrosa, halakorik ez; gurean apaizek eta bizian santu egindakoek dute kalean, elizatik kanpo ere, intsentsu usaina eramateko eskubiderik. Eskerrak Josu landak eleberri edo nobela ona eta polita idatzi duen! Baiki.

Lau pertsonaia nagusi; Mentxu, Antonia, Santos eta Joselu; beste batzuk bigarren mailako, intriga eta misterioa, iragan ezkututik datorrena, iragan orainean argitu ez dena. Horixe eleberriaren muina. Josu Landak poliki kontatzen du historia, detaile eta xehetasunetan geldituz, xehetasun bakoitzaz gozatuz, xehetasunetan biziz, xehetasunak baitira artelan baten, edozein dela ere, mailak; goraino jotzen duten mailak. Nobelaren helburua misterioa eta intriga azkeneraino eustea denik (ez alferrik esan dezakegu Josu Landaren hau erdian dagoela, polizia nobelaren eta nobela sozialaren arteko bidean), pertsonaien iluntasuna, haiei buruz dakiguna dositan eta gutxika emateak lagundu egiten du, azkeneraino ez dezagun jakin zer diren eta zer darabilten eskuen artean; dena ez dela dirudiena, horixe ateratzen da ondorio.

Hiria ere bada, gerra osteko Portugalete, ezkerraldea edo Bilbo, giro gris eta iluna (testuan hain ongi adierazia non gristasun eta iluntasun hori kutsagarri bihurtzen baita), bizitzeko ahaleginean diharduten gizon-emakumeak, meatzariak, kontrabandistak, trafikanteak, estraperlistak. Gerra osteko giro hits ituna, noski, gerra osteko miseriak eta edertasunak, heroien lanak eta traidoreen zelatak: bizitza azken finean. Hiriko bizitza alegia, kaiola batean bezalakoa baita, nahita ere nekez irten daiteke dagoenetik. Landutako eleberria, benetan ederra.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak