kritiken hemeroteka

8.121 kritika

Azken kritikak

« | »

Maizter arrotza / Luis Garde / Erein, 2013

Etxean arrotz Javier Rojo / El Correo, 2014-03-01

Gabriel Arestik aitaren etxea defenditu behar zuela poetikoki aldarrikatu zuenez geroztik, mende erdi bat pasatua da, eta bi mendeko ez garenez, lehenago edo geroago jarrera horretan ezinbestez aldaketak gertatu behar zitzaizkigun. Gauzak honela, ematen du aldaketa horien gainean eraiki nahi izan duela Luis Gardek “Maizter arrotza” izenburua duen poema liburu honetan plazaratzen duen planteamendua, izenburutik bertatik beste ikuspuntu baten aurrean gaudela ikus daiteke-eta. Gizakia maizter arrotz moduan aurkezten zaigu poema liburu honetan. Bere etxea, dagoeneko, ez da bere; bere etxean maizter dago, etxeak irudikatzen dituen jatorri eta identitate ideiak kolokan jartzen direlarik. Izan ere, identitatea lekuari loturik ikusteko joera izan dugu, eta identitatea eraikitzen duen leku horren adibiderik hautatuena jatorriekiko lotura indartzen duen etxea dugu. Baina etxea ez da gure, ironikoki bada ere bahituran dago-eta. Bigarren alderdia arrotz sentitzearena da. Jatorriei lotzen gaituen haria desegiten den neurrian, geure espazioan, geurea zela pentsatzen genuen espazioan, arrotz sentitzen gara. Gure halabeharra ez da espazio horretan egotea, espazio horretatik pasatzea baino, berarekin lotura sendorik eraiki gabe.

Bestalde, norberaren etxean maizter arrotza sentitzearen ideia hau sakontasun maila desberdinetan uler dezakegu, eta Gabriel Arestik esandako harekiko konparazioa harantzago eramanda, jarrera horretan bizitzaren aurreko jarrera existentzial moduan ere ulertu daiteke. Eta are gehiago, hemen halaxe ulertu behar dela iruditzen zait. Gizakia, berea dela sentitzeko arazoak dauzkaneko mundu batean sentitzen da jaurtia. Harekin eraiki ditzakeen loturak, beraz, ezin dira oso sendoak izan, mundu hori ez baita guztiz berea. Eta gainera mundu honetatik pasatu behar delako ideia indartuta geratzen da, existentziaren eternitatea oximorona den aldetik. Eta gu denboratik pasatzen garen era berean, denbora ere pasatzen da tinkoak eta aldaezinak diruditen existentziaren alderdirik sendoenetan bere marka utzita. Izan ere, Gardek existentziaren aurrean nolabait umezurtz sentitzen den gizakiaren jarrera erakusten du poema liburu honetan, betiko zirela pentsatzen duen gauzen oinarriak kolokan agertzen zaizkiolarik, poesia garden eta hurbil batean aurkeztua, irakurleak hizkera poetikoan ere hurbiltasun hori sentitu baitezake inolako oztoporik gabe.

Azken kritikak

Alaska
Castillo Suarez

Irati Majuelo

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña

Jon Martin-Etxebeste

Axularren gerizapean
Kepa Altonaga

Asier Urkiza

Emakume bat
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Atsoa
Victor Catala

Joxe Aldasoro

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi

Irati Majuelo

Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Jon Martin-Etxebeste

Alaska
Castillo Suarez

Maddi Galdos Areta

Puskak
Irene Pujadas

Asier Urkiza

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Nagore Fernandez

Beirazko kanpaia
Sylvia Plath

Hasier Rekondo

Artxiboa

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

2022(e)ko maiatza

2022(e)ko apirila

2022(e)ko martxoa

Hedabideak