kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Agirre zaharraren kartzelaldi berriak / Koldo Izagirre / Elkar, 1999

Ahaztutako liburuak Kirmen Uribe / Euskaldunon Egunkaria, 2002-12-28

Paul Austerrek oroitu ezean, betiko galtzen ziren objektuei buruz idatzi zuen Azken gauzen herrialdea liburuan: “Egia esan, arazoa ez da jendeari ahaztu egiten zaizkiola gauzak. Arazoa sortzen da pertsona batek zerbait gogoratu arren, besteak gogoratzen ez duenean. Elkar ulertzea galarazten du horrek”. Horixe gertatzen da liburuekin ere. Izan ere, oroimena hautua baita beti. Baina ematen du gero eta errazago ahazten ditugula liburuak, laburragoa dela haien bizitza eta noizbait ahominean egondako liburu onak arrastorik utzi gabe desagertzen direla gero. Iruditzen zait halako zerbait gertatu dela, besteak beste, Sarrionandiaren Lagun izoztua edo Izagirreren Agirre zaharraren kartzelaldi berriak liburuekin.

Izagirreren nobelak hasiera batean egiantzekotasunetik urrun dauden gertakizunak kontatzen dituela begitandu ahal zaigu —kartzelatik ihes egiteko bainoago, barrura sartzeko zuloa egitea, adibidez—, baina errealitatea bera dago askotan egiantzekotasunetik urrunen. Errealismoaren mugez oharturik, testimonialismoaren trikimailuak albo batera utzirik, ero jakintsuaren motiboa erabili zuen Izagirrek, Agirre’tar Nikola —euskal literaturaren historian gutxi dira hain landuak eta hainbeste baliabide dituztenak—. Eroak astindu egiten ditu balioak, entzun nahi ez direnak esan, egin nahi ez direnak egin. Izateko modu bat azaltzen du Nikolak, munduari begiratzeko modu jakin bat. Baina, batez ere, oroitzeko modu jakin bat nabari zaio. Memoria hori, gainera, ez da indibiduala, gizatalde batena baino; eta, Austerren pasarteari jarraiki, batzuek gomutan hartu nahi izan dutena, eta beste batzuek betiko ahaztu.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak