kritiken hemeroteka

8.196 kritika

« | »

Elurra sutan / Juan Kruz Igerabide / Alberdania, 2009

Elurra sutan Adriano de Mata / hirinet.net, 2013-02-15

Liburu ezberdina dugu hauxe, mistika, yoga, mendizaletasuna eta Hego Euskal Herriko trantsizio-garaia nahasten dituena, ideia moralez betea. Nabari da idazleak gaia ezagutzen duela, eta batzuetan gerta liteke yogan aditu ez diren irakurleak galduta sentitzea horrenbeste yoga-termino eta -konturekin.

Lehen atalean, kobazulo batean esperientzia bitxia biziko dute ume bik, Iñigok eta Mirentxuk. Bigarren atalean, antza aurrekoarekin zerikusirik gabe, menditik Linzako aterpera itzultzen ari dira pertsona bi, behe-lainoaren erdian, elurrez estalitako bideetan barrena. Hortik aurrera istorio gehiago agertuko dira —borroka armatuan sinetsi arren pistolarik hartzeko gai ez den Kandido, galduta dagoen Sara arreba, betiko bakea aurkitzearren aitaren bideari jarraitu nahi dion Ananda, azken bi horien maitasun-kontuak…—, eta pixkanaka-pixkanaka elkarrekin lotuko dituzte irakurleek, elurraren sinbolismo bereziaren inguruan betiere. Bestalde, bi jarrera ageri dira narrazioan zehar, etengabe kontrajarrita, nor baino nor elkarri gailendu nahian: yogari lotutako bakezaletasuna, mistika eta hortik eratorritako euskal arraza berriaren ideia, batetik; eta Hego Euskal Herriko diktadura zein trantsizio-garaiko borroka armatua, bestetik. Biak ala biak elkarri hozkaka, elkar kritikatuz, arrazoiz eta kontraesanez beterik. Eta, tartean, maitasuna, gorrotoa, askatasuna eta bakezaletasuna bezalako kontzeptuak.

Eleberrian zehar narratzailea aldatu egiten da, bai eta estiloa zein erregistroa ere: toka, lehen eta hirugarren pertsonak, orainaldia, lehenaldia, narratzaile orojakilea, bakarrizketak, narrazio moduan emandako elkarrizketak eta abar. Aipagarria da azken hori gertatzen denetan esaldiak luze-luzeak direla, hiru orrialdekoak ere zenbaitetan, gehienez ere puntu eta komaz bereizirik, eta horrek bizkortasuna ematen diola kontakizunari. Narrazioaren denbora ere aldatu egiten da: kronologikoa izan beharrean, aurrera eta atzera dabil etengabe, oraina eta iragana nahastuz; badirudi irakurleak galduta egotea nahi duela idazleak, pertsonaiak eurak bezala. Dena den, narratzaileak eta gertakizunak horrela tartekatzeak itxura berezia ematen dio eleberriari. Batzuetan galdurik egotearen sentipena izan dezakete irakurleek, baina liburuaren amaieran den-dena argituko zaie, bai eta liburuaren hasierako atala ere, zeinak ematen baitzuen ez zuela loturarik gainerakoekin.

Azken kritikak

Maskara baten aitortza
Yukio Mishima

Ibai Atutxa Ordeñana

Emakume gaiztoak
Marilar Aleixandre

Jon Jimenez

Baserria (h)uz(s)ten
Oskar Gaztelu Bilbao

Maddi Galdos Areta

Animalia domestikoak
Esti Martinez

Irati Majuelo

Ni ez naiz hamalau
Karlos Linazasoro

Hasier Rekondo

Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide

Jon Martin-Etxebeste

Oso latza izan da
Xabier Mendiguren Elizegi

Mikel Asurmendi

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Jon Jimenez

Azpimarrak
Nerea Balda

Paloma Rodriguez-Miñambres

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Eneko Barberena

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Ibon Egaña

Lurraz beste
Garazi Arrula Ruiz

Mikel Asurmendi

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Jon Jimenez

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

Hedabideak