kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Ez naiz ni / Karmele Jaio / Elkar, 2012

Maistra-lana Leire Zubeldia / Gara, 2013-03-17

Leire, Maria, Gema, Itzi, Mertxe, Marta, Bakarne, Ane, Bego, Ania, Alazne edo eta Margaren istorioak dakarzkigu Ez naiz ni ipuin liburuak. Hauetako bakoitzak du bere istorioa. Hauetariko bakoitzak du bere intimitatea, denen intimitatea ia bera den arren. Emakumeon atzean, background-ean, euren bikotekideak daude, eta askotan seme-alabak ere agertzen zaizkigu, eta hauen arteko harremanak, denboraren joanak deterioratuak, transformatuak. Denei falta zaie zerbait, edo hobe esan, denek galdu dute desio zuten hura: gaztetasuna, pasioa, edertasuna, ama izateko aukera…

Leire, Maria, Gema, Itzi, Mertxe, Marta, Bakarne, Ane, Bego, Ania, Alazne edo eta Margaren izenei beste emakume izen bat erantsi behar diegu ezinbestean: Karmele Jaiorena. Nabarmena da bere marka, bere nortasuna, egilearen izena azalean jarri gabe ere asmatuko nukeela egiten dut apustu. Gasteiztarraren aurreko lanak bezala, hau ere emakumetasunetik idatzia da, betiere fokoa giza harremanetan jarriz. Emakumearen barrukoak eta emakumearen kanpokoak erakutsi ditu bere sinpletasun eta konplexutasun osoan. Emakumeok inoiz ikusi edota gure larruazalean sentitu ditugun bizipenez, sentimenduz betetako istorioak kontatu dizkigu. Baina egunerokoak izanagatik ere, irakurlea hunkitzeko gaitasuna dute, zizt egiten dute. Emakumearen aldeko jarrera hartzen du idazleak. Protagonista femeninoak dira, salbuespen txikiren bat kenduta, galdutako hura berreskuratzeko ekimena hartzen dutenak, euren senar edo mutil-lagunek errutinaren gurpilean jarraitzen duten bitartean. Eta nonbait, ezaugarri honek ere zizt egiten du, batez ere zenbait irakurle maskulinorengan.

Karmele ?”maistra?” da literatura mota hau egiten. Literatura mota hori gustuko izatea edo ez, beste kontu bat da. Irakurri dizkiodan ipuinik onenak liburu honetan daudela esango nuke. Ederrak dira, baina… Baina indarra galtzen dute gai bereko, pertsonaia antzeko eta egitura antzekoa darabilten beste ipuin sortarekin batera irakurtzen direnean. Hasierako ipuinak oso gustura irakurri ditut, erraz, arin, gozamenak bultzatuta. Liburua zabaltzen duen “Ez naiz ni”, “Azukrezko Madaritxuak”, “Reiki”… Baina liburuan aurrera egin ahala, istorio eder horiek errutina bilakatzen zaizkio irakurleari. Ipuinen amaierak esaterako oso antzekoak dira, errekurtso bertsua darabil Jaiok batean eta bestean. Horrek guztiak ipuinok berezkoa duten indarra, edertasuna kaltetzen du.

Aniztasuna bota dut faltan Jaioren lanean. Horiek horrela, agian, formula egokia litzateke “gutxi eta maiz” deritzona. Mesanotxearen gainean eduki eta lantzean behin zabaldu, “maistra-lanaz” gozatzeko. Horra nire proposamena!

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak