kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Paper-festa / Anjel Lertxundi / Alberdania, 2012

Narrazio eredugarriak Javier Rojo / El Diario Vasco, 2012-12-28

Anjel Lertxundi narraziogintzara bueltatu da Paper-festa-ren kontrazalean adierazten duenez. Bertan liburu honen eta Eskarmentuaren paperak-en arteko lotura ere azaltzen da, beraien arteko genero desberdintasuna azpimarratuz: hausnarketa zen ardatza orain dela hiru urteko liburuan; oraingoan “kontakizunaren bidea aukeratu du” idazleak. Azken liburu hau hartzen duen irakurleak narrazioaren bidetik doala irakurrita, agian espektatiba okerrak eraiki ditzake. Narrazioa da liburu honetan agertzen diren testuetan nabarmentzen dena, baina narrazio hori gehienetan beste zerbaiten menpean dagoela esan behar da. Izan ere, liburua testu laburren bilduma da, ipuin eta narrazio laburren bilduma.

Testu laburrak lau sailetan banatzen dira, banaketa hau liburua egituratzen duen hezurdura delarik: gerla, bizitza, literatura eta heriotza. Baina iruditu zait, narrazio laburrez osaturik badago ere, ez dela benetan narrazio laburren liburua. Hitz gutxitan: narrazio hauek jarrera etikoa etsenplifikatzen duten testuok ematen dute. Ipuinetan adibide moduko istorioak agertzen dira, non jarrera etikoa nabarmendu nahi den, ipuinaren balio estetikoak jarrera etiko horren menpean gelditzen direlarik. Arazo handirik gabe, testuok literatura aszetikoan exempla deitzen ziren haiekin dituzten loturak nabaritu daitezke. Desberdintasunen bat dago, ordea; hemen jarrera etikoa gehienetan ez da esplizitatzen, beraz irakurlearen interpretazioaren menpe gelditzen da, idazleak bai baitaki irakurleak testu hauek interpretatzeko gai izango direla.

Zein da bertako jarrera etikoa? Historia pairatzen duen herri xehearena da, konflikto handien azpian bizirautearekin nahiko duen gizaki xumearena, gizakien mailako justiziaren faltan justizia poetikoaren zain geratu behar denarena.

Honelako liburu batek ezinbestez pixka bat errepikakorra izan behar. Eskerrak hor dagoen Lertxundiren trebetasuna.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak