« Zer labankada? | Arkadiako gizaki zorigaiztokoak »
Ez zuten erantzun / Oier Santos / Erein, 2012
Tragedia edo Javier Rojo / El Diario Vasco, 2012-11-23
Oier Santosen lehenengo nobela da hau. Kontatzen zaigun istorioan sei adiskide agertzen dira, gehienak unibertsitatean lehenengo urtean hastekotan daudenak. Sei adiskide hauen mundua nahiko mugatua dela ematen du, beraien bizitzetan garai berri bat hasiko dela dirudien arren, haien ardura nagusiak festekin erlazionatuta baitaude. Alde horretatik begiratuta, helduentzako liburutzat eskaintzen bada ere, nobela honetan agertzen diren kezkak eta interesak pixka bat arrotz geratuko zaizkio nerabezaroa atzean utzi duen irakurleari.
Pertsonaiak adiskideak dira, baina beraien arteko harremanak nahasten dira poliki-poliki, adiskidetasun horren azpian herraren haziak antzeman daitezke-eta. Sentimendu hauek areagotzen dira orgiaren itxura duen festa batean zerbait gertatzen denean. Nobelaren amaieraraino irakurleari ezkutatuko zaio zer den zerbait hori, eta susmotan ibiliko da hori asmatzen, horren ondorio tragikoak azaltzen zaizkiolarik.
Nobela hau irakurtzerakoan, bi gauza nabarmentzen direla iruditu zait. Lehenengoa, honelako literaturaren oinarriak dira. Erraz ikusten da nobela honen azpian telesail eta batez ere film batzuen aztarnak agertzen direla, bai argumentuan bertan bai testuan egiten diren aipamenetan. Badakizue: gazte batzuk uda-partez festa batera doaz eta zerbait tragikoa gertatzen da horren ondorioz… Eta honelako oinarriekin nobelan kontatzen denak ez du sinesgarritasun handirik, argumentuak halako filmen imitaziotik sortua baitirudi.
Kontuan hartu beharreko bigarren osagaia, tragediaren izaera bera da. Tragedia eta parodiaren arteko muga oso leuna da, eta batzuetan tragediarik handiena kontatzen delarik, pertsonaien jokaera absurdoa dela medio, txantxaren itxura hartzen du. Bai, tragikoa da pertsonaiei gertatzen zaiena, baina batzuetan leloegiak dirudite beraiei gertatzen zaien hori benetako tragediatzat hartzeko.
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Irati Majuelo
Herioa Venezian
Thomas Mann
Aritz Galarraga
Azken batean
Lourdes Oñederra
Ibon Egaña
Goizuetako folkloreaz
Patziku Perurena
Mikel Asurmendi
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Asier Urkiza
Beste zerbait
Danele Sarriugarte
Nagore Fernandez
Akabo
Laura Mintegi
Amaia Alvarez Uria
Txillardegi hizkuntzalari
Markos Zapiain
Jon Jimenez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Paloma Rodriguez-Miñambres
Lakioa
Josu Goikoetxea
Mikel Asurmendi
Lur mortuak
Nuria Bendicho
Irati Majuelo
Hitz etena
Eustakio Mendizabal "Txikia"
Paul Beitia Ariznabarreta
Akabo
Laura Mintegi
Joxe Aldasoro
Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga
Paloma Rodriguez-Miñambres