« Zer labankada? | Arkadiako gizaki zorigaiztokoak »
Ez zuten erantzun / Oier Santos / Erein, 2012
Tragedia edo Javier Rojo / El Diario Vasco, 2012-11-23
Oier Santosen lehenengo nobela da hau. Kontatzen zaigun istorioan sei adiskide agertzen dira, gehienak unibertsitatean lehenengo urtean hastekotan daudenak. Sei adiskide hauen mundua nahiko mugatua dela ematen du, beraien bizitzetan garai berri bat hasiko dela dirudien arren, haien ardura nagusiak festekin erlazionatuta baitaude. Alde horretatik begiratuta, helduentzako liburutzat eskaintzen bada ere, nobela honetan agertzen diren kezkak eta interesak pixka bat arrotz geratuko zaizkio nerabezaroa atzean utzi duen irakurleari.
Pertsonaiak adiskideak dira, baina beraien arteko harremanak nahasten dira poliki-poliki, adiskidetasun horren azpian herraren haziak antzeman daitezke-eta. Sentimendu hauek areagotzen dira orgiaren itxura duen festa batean zerbait gertatzen denean. Nobelaren amaieraraino irakurleari ezkutatuko zaio zer den zerbait hori, eta susmotan ibiliko da hori asmatzen, horren ondorio tragikoak azaltzen zaizkiolarik.
Nobela hau irakurtzerakoan, bi gauza nabarmentzen direla iruditu zait. Lehenengoa, honelako literaturaren oinarriak dira. Erraz ikusten da nobela honen azpian telesail eta batez ere film batzuen aztarnak agertzen direla, bai argumentuan bertan bai testuan egiten diren aipamenetan. Badakizue: gazte batzuk uda-partez festa batera doaz eta zerbait tragikoa gertatzen da horren ondorioz… Eta honelako oinarriekin nobelan kontatzen denak ez du sinesgarritasun handirik, argumentuak halako filmen imitaziotik sortua baitirudi.
Kontuan hartu beharreko bigarren osagaia, tragediaren izaera bera da. Tragedia eta parodiaren arteko muga oso leuna da, eta batzuetan tragediarik handiena kontatzen delarik, pertsonaien jokaera absurdoa dela medio, txantxaren itxura hartzen du. Bai, tragikoa da pertsonaiei gertatzen zaiena, baina batzuetan leloegiak dirudite beraiei gertatzen zaien hori benetako tragediatzat hartzeko.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo