« Krimen baten kronika | Lagunentzako liburua »
Han izanik hona naiz / Joseba Sarrionandia / Elkar, 1992
Naufragioak Patxi Zubizarreta / Egin, 1993-01-24
Nondikbait joan den urteko Durangoko azokara Sarrionandiaren narrazio liburu berri eta bitxi bat agertu zen: Han izanik hona naiz.
Eta Elkar-en literatur sail itxuraz berrituan agertutako eskaintza honetan, honelakoak aurki ditzakegu: “asmakizunak, datzibaoak, haur ipuinen per-bertsioak, moebius zintak, paradoxak, penny dreadfuls, ametsak, laburmetraiak, gogoeta solteak eta beste botoi galduak”, hots, 1989an Pamielan argitaratu “Ez gara gure baitakoak” liburuaren jarraipen gisako bat.
Baldin eta liburu hau zure begi aurrera mirail baten antzera jasotzen baduzu, berehala zutaz desasosegua, egonezina eta ondoeza jabetuko dira.
Eta irakurketak mirail barrenera eramango zaitu, letren zurrunbilora, eta egilearekin batera, gure giza patuaren azken eusgarria maitasunean topatzea esperoko duzu, eta amestu; baina amodioa, utzi berria duzun mirailaren bestaldean egongo da, zuri begira, irribarretsu.
Eta maitasunarekin bat egiteaz etsiturik, han izanik hona izango zara, liburuko letren artean izen handiak, izen ehortziak edirenen dituzu, hala nola justizia eta askatasuna, hau da, bakarrik eroek ahoskatu izan zituzten izenak, izen handiak, izen ehortziak.
Eta eroek, beren buruei izen haiek ahoskatu izanagatik, beren izena infinitoki kopiatzeko zigorra aginduko diete: eroa, eroa, eroa, eroa…
Eta erotasunez brodatutako beren zigor paperaren oihartzunak heroi hitza sortuko du: heroi, heroi, heroi…
Eta oihartzun horrek bere baitan beste bat ekarriko dizu: herio, herio, herio, herio…
Eta, ondo kostata, azkenik lokamuts horretatik esnatzean, sukarrak oraindik nahasirik, oraingoan zure begitartea mirailaren honuzko aldean topatuko duzu, eta zure begitartea erori eta hautsia ikusiko duzu, eta akaso maitasunaren bila abiatuta, oraingoan liburu barrenetik ikusiko duzu zuri so, eta apika damutu egingo zaizu Joseba Sarrionandiaren liburu hau esku artera eraman izana, ezen bere liburuek naufragatzen baino ez baitute laguntzen, eta gaur egun jendeak ez du naufragatzeko arriskurik, denik ttikiena izanik ere, nahi izaten.
Et caetera.
Azken batean
Lourdes Oñederra
Mikel Asurmendi
Auzokinak
Gorka Erostarbe
Maddi Galdos Areta
Esker onak
Delphine De Vigan
Irati Majuelo
Meditazioneak gei premiatsuen gainean...
Martin Duhalde
Gorka Bereziartua Mitxelena
Urte urdin ihesak
Jesus Mari Olaizola "Txiliku"
Hasier Rekondo
Emakume oinutsa
Scholastique Mukasonga
Maialen Sobrino Lopez
Erroen izerdia
Jone Bordato
Nagore Fernandez
Azken batean
Lourdes Oñederra
Asier Urkiza
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Jon Martin-Etxebeste
Enarak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Irati Majuelo
Herioa Venezian
Thomas Mann
Aritz Galarraga
Azken batean
Lourdes Oñederra
Ibon Egaña
Goizuetako folkloreaz
Patziku Perurena
Mikel Asurmendi