kritiken hemeroteka

8.358 kritika

« | »

Bacchabunda (Catulusen omenez) / Luigi Anselmi / Pamiela, 1992

Lagunentzako liburua Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1993-01-30

Oker ez bagaude hauxe da Luigi Anselmik argitara eman duen laugarren poema liburua. Aurrekoek, gogora ditzagun, “Zoo ilogikoa”, “Cuando arde el agua”, “Desiriko alegiak” zuten izenburu, frogatuz horrela gauza zela euskaraz zein gazteleraz idazteko. “Zoo ilogikoa”, gainera, bestiario gisa antolaturik, liburu orijinala da, minimalista, detaile txiki eta politez betea, bitxiegile baten lanaren gisakoa. “Cuando arde el agua” eta “Desiriko alegiak”, bestalde, poetaren sentimentu pertsonalen adierazbide dira, poetaren esperientziaren mugarri: maitasuna, hiria, poesia, alkohola, etab…

Antzeko ibilbidetik barrena abiatzen da komentatzen ari garen liburu hau, Luigi Anselmiren azkena. Izenburu adierazgarria darama, “Bacchabunda”, Catulus pota latinoaren omenez. Catulus hori, Epicuroren jarraitzaile izaki, bizitzeko plazeren atzetik ibili izan zen, hau da, emakumeek, ardoak eta janari onak eman ditzaketenaren atzetik. Lesbia dugu haren pertsonaia poetikoa, haren inspirazio eragilea. Catulusek poesia indibiadualista, lirikoa eta subjetiboa utzi zigun, pasioak marraztu nahi zituen indarrez, eta idatzi zuen berak zekienari buruz, bere esperientzia erakarri zuen bertsoetara.

Pentsa dezakegu beraz Luigi Anselmik proposatzen diguna ildo horretatik joango dela, eta liburua irakurri ondoren konturatzen gara bere esperientzia dela Luigi Anselmik kontatzen diguna, eta bere memoriaren gordeleku hiria dela, baina ez edozein hiri, bere hiria, doinu beltzez eta tragikoez azaltzen diguna: “Hemen bizi eta, menturaz, hiltzen/ naizelako badakit/ hiri hau primadera/ estaltzen duen hilarri zabala/ baino ez dena…”; “Hiri lohi eta ezain hau/ eder bilakatzen da gauez”; “Hiri urdin arre honetan”. Deitura asko ditu hiri horrek. Izan daiteke Vinogrado mitiko hura, edo Bilbao.

Hiriarekin batera eta izenburuari arrazoi emateko ardoaren eta alkoholaren goraipamena dugu liburuan agertzen zaigun beste gaia, obsesiboki eta horditzeraino errepikatuz. Eta amodioa, ausentzia gisa hartuta, baina ironia handiz ikutua.

Liburua irakurtzen duenak jakingo du azkenik Luigi Anselmik lagunentzat idazten duela, eta irakurlea laguna bada, poztuko da, liburu hau idatzi duen poeta zoriontsua baita, beste liburuetan bainoago.

Azken kritikak

Detaile xume bat
Adania Shibli

Jon Jimenez

Antzerkiaren labirintoan I
Ander Lipus

Amaia Alvarez Uria

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Jon Jimenez

Uztapide eta Xalbador
Pako Aristi

Mikel Asurmendi

Barkamena existituko balitz bezala
Mariana Travacio

Jon Jimenez

Monogamoak
Iñigo Astiz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Joxe Aldasoro

Lanbroa
Pello Lizarralde

Mikel Asurmendi

Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro

Mikel Asurmendi

Gerezi-denbora
Montserrat Roig

Amaia Alvarez Uria

Presbiziak lagundu omen digu
Edu Zelaieta

Mikel Asurmendi

Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka

Aitor Francos

Itzulpena-Traducción
Angel Erro

Jon Jimenez

Artxiboa

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

Hedabideak