kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Bacchabunda (Catulusen omenez) / Luigi Anselmi / Pamiela, 1992

Lagunentzako liburua Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1993-01-30

Oker ez bagaude hauxe da Luigi Anselmik argitara eman duen laugarren poema liburua. Aurrekoek, gogora ditzagun, “Zoo ilogikoa”, “Cuando arde el agua”, “Desiriko alegiak” zuten izenburu, frogatuz horrela gauza zela euskaraz zein gazteleraz idazteko. “Zoo ilogikoa”, gainera, bestiario gisa antolaturik, liburu orijinala da, minimalista, detaile txiki eta politez betea, bitxiegile baten lanaren gisakoa. “Cuando arde el agua” eta “Desiriko alegiak”, bestalde, poetaren sentimentu pertsonalen adierazbide dira, poetaren esperientziaren mugarri: maitasuna, hiria, poesia, alkohola, etab…

Antzeko ibilbidetik barrena abiatzen da komentatzen ari garen liburu hau, Luigi Anselmiren azkena. Izenburu adierazgarria darama, “Bacchabunda”, Catulus pota latinoaren omenez. Catulus hori, Epicuroren jarraitzaile izaki, bizitzeko plazeren atzetik ibili izan zen, hau da, emakumeek, ardoak eta janari onak eman ditzaketenaren atzetik. Lesbia dugu haren pertsonaia poetikoa, haren inspirazio eragilea. Catulusek poesia indibiadualista, lirikoa eta subjetiboa utzi zigun, pasioak marraztu nahi zituen indarrez, eta idatzi zuen berak zekienari buruz, bere esperientzia erakarri zuen bertsoetara.

Pentsa dezakegu beraz Luigi Anselmik proposatzen diguna ildo horretatik joango dela, eta liburua irakurri ondoren konturatzen gara bere esperientzia dela Luigi Anselmik kontatzen diguna, eta bere memoriaren gordeleku hiria dela, baina ez edozein hiri, bere hiria, doinu beltzez eta tragikoez azaltzen diguna: “Hemen bizi eta, menturaz, hiltzen/ naizelako badakit/ hiri hau primadera/ estaltzen duen hilarri zabala/ baino ez dena…”; “Hiri lohi eta ezain hau/ eder bilakatzen da gauez”; “Hiri urdin arre honetan”. Deitura asko ditu hiri horrek. Izan daiteke Vinogrado mitiko hura, edo Bilbao.

Hiriarekin batera eta izenburuari arrazoi emateko ardoaren eta alkoholaren goraipamena dugu liburuan agertzen zaigun beste gaia, obsesiboki eta horditzeraino errepikatuz. Eta amodioa, ausentzia gisa hartuta, baina ironia handiz ikutua.

Liburua irakurtzen duenak jakingo du azkenik Luigi Anselmik lagunentzat idazten duela, eta irakurlea laguna bada, poztuko da, liburu hau idatzi duen poeta zoriontsua baita, beste liburuetan bainoago.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak