« Bejondizula Joxe! | Bi bider klasiko »
Bacchabunda (Catulusen omenez) / Luigi Anselmi / Pamiela, 1992
Lagunentzako liburua Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1993-01-30
Oker ez bagaude hauxe da Luigi Anselmik argitara eman duen laugarren poema liburua. Aurrekoek, gogora ditzagun, “Zoo ilogikoa”, “Cuando arde el agua”, “Desiriko alegiak” zuten izenburu, frogatuz horrela gauza zela euskaraz zein gazteleraz idazteko. “Zoo ilogikoa”, gainera, bestiario gisa antolaturik, liburu orijinala da, minimalista, detaile txiki eta politez betea, bitxiegile baten lanaren gisakoa. “Cuando arde el agua” eta “Desiriko alegiak”, bestalde, poetaren sentimentu pertsonalen adierazbide dira, poetaren esperientziaren mugarri: maitasuna, hiria, poesia, alkohola, etab…
Antzeko ibilbidetik barrena abiatzen da komentatzen ari garen liburu hau, Luigi Anselmiren azkena. Izenburu adierazgarria darama, “Bacchabunda”, Catulus pota latinoaren omenez. Catulus hori, Epicuroren jarraitzaile izaki, bizitzeko plazeren atzetik ibili izan zen, hau da, emakumeek, ardoak eta janari onak eman ditzaketenaren atzetik. Lesbia dugu haren pertsonaia poetikoa, haren inspirazio eragilea. Catulusek poesia indibiadualista, lirikoa eta subjetiboa utzi zigun, pasioak marraztu nahi zituen indarrez, eta idatzi zuen berak zekienari buruz, bere esperientzia erakarri zuen bertsoetara.
Pentsa dezakegu beraz Luigi Anselmik proposatzen diguna ildo horretatik joango dela, eta liburua irakurri ondoren konturatzen gara bere esperientzia dela Luigi Anselmik kontatzen diguna, eta bere memoriaren gordeleku hiria dela, baina ez edozein hiri, bere hiria, doinu beltzez eta tragikoez azaltzen diguna: “Hemen bizi eta, menturaz, hiltzen/ naizelako badakit/ hiri hau primadera/ estaltzen duen hilarri zabala/ baino ez dena…”; “Hiri lohi eta ezain hau/ eder bilakatzen da gauez”; “Hiri urdin arre honetan”. Deitura asko ditu hiri horrek. Izan daiteke Vinogrado mitiko hura, edo Bilbao.
Hiriarekin batera eta izenburuari arrazoi emateko ardoaren eta alkoholaren goraipamena dugu liburuan agertzen zaigun beste gaia, obsesiboki eta horditzeraino errepikatuz. Eta amodioa, ausentzia gisa hartuta, baina ironia handiz ikutua.
Liburua irakurtzen duenak jakingo du azkenik Luigi Anselmik lagunentzat idazten duela, eta irakurlea laguna bada, poztuko da, liburu hau idatzi duen poeta zoriontsua baita, beste liburuetan bainoago.
Detaile xume bat
Adania Shibli
Jon Jimenez
Antzerkiaren labirintoan I
Ander Lipus
Amaia Alvarez Uria
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Jon Jimenez
Uztapide eta Xalbador
Pako Aristi
Mikel Asurmendi
Barkamena existituko balitz bezala
Mariana Travacio
Jon Jimenez
Monogamoak
Iñigo Astiz
Paloma Rodriguez-Miñambres
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Joxe Aldasoro
Lanbroa
Pello Lizarralde
Mikel Asurmendi
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Mikel Asurmendi
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
Amaia Alvarez Uria
Presbiziak lagundu omen digu
Edu Zelaieta
Mikel Asurmendi
Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka
Aitor Francos
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Jon Jimenez