kritiken hemeroteka

8.592 kritika

« | »

Likantropo / Xabier Montoia / Susa, 1985

Hiru poeta gaztek beren liburuak argitaratu dituzte Susa sailean (III) Silvia L. / Egin, 1985-03-31

Jotake ari zaigu Susa argitaletxea liburuak ateratzen. Azokan ateratzeko zen askok orain arte ez du argia ikusteko aukerarik izan. Hemen daude azkenik eta haietariko zenbait komentatzeko asmotan, Eneko Olasagastiren Gauzurtz baten izenak asmatzen; Omar Nabarroren Itsastxorien bindikapena eta Xabier Montoiaren Likantropo dira plaza honetara ekarri ditugun poesi-liburuak. Poesia eta hitzlana nahiko orekaturik dagoen sail honetan zail egiten zaigu, poesiari dagokionean, zein den zein baino hobea erabakitzea, besterik gabe onak diren batzu bazterrean uzteko beldurrez. Subjetiboak dira, beraz, gure azterketak, poesia aztertzeko erizpide sendoa argi ikusten ez den bitartean.

[Beste bi liburuez ari da tartean]

 

Likantropo

Xabier Montoiaren Likantropo poesi-liburua argitaratzen duen bigarren liburua da. Lehengo hasiera eman zion “Susa” saila (Anfetamiña). Montoia “under ground”aren poeta dugu. Bere mundu poetikoa marjinaltasuneko elemenduez osatzen da eta alde horretatik (aukera egin dunez gero) egundoko koerentzia dute poemek, liburuari batasuna ematen diotelarik: “Baditut belarriak ixiltasunez beteak/ garbitasuna ur beroa prophylapxis/ hatzamarrak prospekzioari ekiten dio/ eta zutotik malko uholde bat ixurtzen da/ zola bustiz Azkenik musika entzun dezaket!”, (13. or.). Poetak biztanle medio-burgesari nazkagarri gerta dakiokeenaren estetika erabiltzen duenetik “punk” mugimenduaren barruan kokatzen du bere burua. Ikusi, adibide gisa, poeta k egiten digun proposamen probetxagarri hau: “Tinka ezazu zure, limoiezko hortzetan/ garbi ezazu zure txu epela eta arrosaz/ eta zugana etorriz/ eztiki esaten dizun: ama/ hil/ ehun bider( hilik izan arren” (53. or). Liburu honetako poema gehienak laburrak dira, eta ez du poetak ahazten poesiarekiko lotura: “Hemen odolik ez dario/ ene zauriari hitza/ besterik ez dario.” (31. or edo: “Maitasuna hitz bat besterik ez da jakina/ horrexegatik alfabetoa/ txikitu egin zuten/ gure gorputzek/….” (67, or.). Irudiak bestalde, ugaritzen dira liburuan zehar mundu poetiko bat osatuz . Azken finean, jendea da Montoiarentzat likantropoak irudikatzen duena: “Argiak itzaltzen direnean/ zoko ezkutuenetatik ere gaueko pizti goseti guztiak/ irtetzen dira/ ezezagunaren erresuma hedatuz/…” (81. or.)

Azken kritikak

Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia

Irati Majuelo

Herioa Venezian
Thomas Mann

Aritz Galarraga

Azken batean
Lourdes Oñederra

Ibon Egaña

Goizuetako folkloreaz
Patziku Perurena

Mikel Asurmendi

Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez

Asier Urkiza

Beste zerbait
Danele Sarriugarte

Nagore Fernandez

Akabo
Laura Mintegi

Amaia Alvarez Uria

Txillardegi hizkuntzalari
Markos Zapiain

Jon Jimenez

Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap

Paloma Rodriguez-Miñambres

Lakioa
Josu Goikoetxea

Mikel Asurmendi

Lur mortuak
Nuria Bendicho

Irati Majuelo

Hitz etena
Eustakio Mendizabal "Txikia"

Paul Beitia Ariznabarreta

Akabo
Laura Mintegi

Joxe Aldasoro

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko azaroa

2025(e)ko urria

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

Hedabideak