kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Gauzurtz baten izenak asmatzen / Eneko Olasagasti / Susa, 1985

Hiru poeta gaztek beren liburuak argitaratu dituzte Susa sailean (I) Silvia L. / Egin, 1985-03-31

Jotake ari zaigu Susa argitaletxea liburuak ateratzen. Azokan ateratzeko zen askok orain arte ez du argia ikusteko aukerarik izan. Hemen daude azkenik eta haietariko zenbait komentatzeko asmotan, Eneko Olasagastiren Gauzurtz baten izenak asmatzen; Omar Nabarroren Itsastxorien bindikapena eta Xabier Montoiaren Likantropo dira plaza honetara ekarri ditugun poesi-liburuak. Poesia eta hitzlana nahiko orekaturik dagoen sail honetan zail egiten zaigu, poesiari dagokionean, zein den zein baino hobea erabakitzea, besterik gabe onak diren batzu bazterrean uzteko beldurrez. Subjetiboak dira, beraz, gure azterketak, poesia aztertzeko erizpide sendoa argi ikusten ez den bitartean.

 

Gauzurtz baten izenak asmatzen

Eneko Olasagastiren liburua, aipatu dugunez, Gauzurtz baten izenak asmatzen dauka titulu. Ezaguna zaigu egilea zenbait aldizkaritan eginiko kolaborazioak direla medio, hala nola beste batzurekin batera sail honetan bertan ateratako Eta zergatik ez …. Sigrid? liburuagatik. Poeta honen mundu ikuspegia, liburu honetan, intimista dela esan dezakegu, sozial kutsuko poemekin nahasten duelarik. Liburuaren lehen partean maitasunaz ari da eta bertan iraganarekiko bildurra azalerazten du, bide batez metapoesia eginez. Adibide bat ikus dezagun: “Ez dut nahi/ gau hori/ iragan honetara kondenatu/ ez, paper honetan gorde/ gure gorputz izerditsuen/ memoria.” (17. or.) edo-ta,”… gure gorputzek ez dute istorio honen/ bukaerarik idatzi.” (33. or) Ikusi denez, idatzirikoa ez dela derrigorrez iragandako zerbait azaltzen saiatzen da poeta.

Parte honetako poema askotan argi ikusten da zinearekiko nolabaiteko lotura. Ikus dezagun hau goian aipaturiko joerarekin nahasirik: “Idatzi gabe jarraitzen dut/ dena,/ eskua ez altxatzeagatik/ papereraino,/ hitz juxtua ez esateagatik,/ zu ikuslea zarelako/ nire amodioa/ proiektatzen duten zinema.” (29. Or)

Bigarren parteak “Urrun da Beyrouth/ Urrun al da Beyrouth?” dauka izena. Hemen hasten dira poema sozialagoak, zeinetan poesia prosaikoagoa bihurtzen bait da. Neurri berean, zenbait poematan existentzialismo kutsua atzematen da. Orohar etsipenerako poemak ditugu parte honetako gehienak, gai asko ukitzen duelarik; ez da honetan lehenengo batasuna gordetzen. Zenbait konposiziotan elementu marjinalak tartekatzen ditu, poesi-mota bati arrotzak zaizkionak baina honetan eta, ikusiko dugunez, Montoiaren kasutan egoki gertatzen direnak: “Askatasunarekin, gaur/ egunero bezala/ larrua jo diagu,/ kalean preserbatibo erabiliak/ sakabanatzen dituk,/ baina ez diagu elkarrekin/ goizalderarte gelditzean bere beso/ beroetan/ inoiz lo hartzea lortu.” (51. or).

[Beste bi liburuez ari da ondoren]

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak