« Itsastxorien bindikapena | Olerkiak »
Gauzurtz baten izenak asmatzen / Eneko Olasagasti / Susa, 1985
Hiru poeta gaztek beren liburuak argitaratu dituzte Susa sailean (I) Silvia L. / Egin, 1985-03-31
Jotake ari zaigu Susa argitaletxea liburuak ateratzen. Azokan ateratzeko zen askok orain arte ez du argia ikusteko aukerarik izan. Hemen daude azkenik eta haietariko zenbait komentatzeko asmotan, Eneko Olasagastiren Gauzurtz baten izenak asmatzen; Omar Nabarroren Itsastxorien bindikapena eta Xabier Montoiaren Likantropo dira plaza honetara ekarri ditugun poesi-liburuak. Poesia eta hitzlana nahiko orekaturik dagoen sail honetan zail egiten zaigu, poesiari dagokionean, zein den zein baino hobea erabakitzea, besterik gabe onak diren batzu bazterrean uzteko beldurrez. Subjetiboak dira, beraz, gure azterketak, poesia aztertzeko erizpide sendoa argi ikusten ez den bitartean.
Gauzurtz baten izenak asmatzen
Eneko Olasagastiren liburua, aipatu dugunez, Gauzurtz baten izenak asmatzen dauka titulu. Ezaguna zaigu egilea zenbait aldizkaritan eginiko kolaborazioak direla medio, hala nola beste batzurekin batera sail honetan bertan ateratako Eta zergatik ez …. Sigrid? liburuagatik. Poeta honen mundu ikuspegia, liburu honetan, intimista dela esan dezakegu, sozial kutsuko poemekin nahasten duelarik. Liburuaren lehen partean maitasunaz ari da eta bertan iraganarekiko bildurra azalerazten du, bide batez metapoesia eginez. Adibide bat ikus dezagun: “Ez dut nahi/ gau hori/ iragan honetara kondenatu/ ez, paper honetan gorde/ gure gorputz izerditsuen/ memoria.” (17. or.) edo-ta,”… gure gorputzek ez dute istorio honen/ bukaerarik idatzi.” (33. or) Ikusi denez, idatzirikoa ez dela derrigorrez iragandako zerbait azaltzen saiatzen da poeta.
Parte honetako poema askotan argi ikusten da zinearekiko nolabaiteko lotura. Ikus dezagun hau goian aipaturiko joerarekin nahasirik: “Idatzi gabe jarraitzen dut/ dena,/ eskua ez altxatzeagatik/ papereraino,/ hitz juxtua ez esateagatik,/ zu ikuslea zarelako/ nire amodioa/ proiektatzen duten zinema.” (29. Or)
Bigarren parteak “Urrun da Beyrouth/ Urrun al da Beyrouth?” dauka izena. Hemen hasten dira poema sozialagoak, zeinetan poesia prosaikoagoa bihurtzen bait da. Neurri berean, zenbait poematan existentzialismo kutsua atzematen da. Orohar etsipenerako poemak ditugu parte honetako gehienak, gai asko ukitzen duelarik; ez da honetan lehenengo batasuna gordetzen. Zenbait konposiziotan elementu marjinalak tartekatzen ditu, poesi-mota bati arrotzak zaizkionak baina honetan eta, ikusiko dugunez, Montoiaren kasutan egoki gertatzen direnak: “Askatasunarekin, gaur/ egunero bezala/ larrua jo diagu,/ kalean preserbatibo erabiliak/ sakabanatzen dituk,/ baina ez diagu elkarrekin/ goizalderarte gelditzean bere beso/ beroetan/ inoiz lo hartzea lortu.” (51. or).
[Beste bi liburuez ari da ondoren]
Kandelikara
Harkaitz Cano
Peru Iparragirre
Zoonomia
Nerea Arrien
Paloma Rodriguez-Miñambres
Itzalen distira
Arrate Egaña
Hasier Rekondo
Ene anaia femeninoa
Marina Tsvetaieva
Amets Iriarte
Zoonomia
Nerea Arrien
Maddi Galdos Areta
Ekaitza eta beste 34 ipuin
Kate Chopin
Paloma Rodriguez-Miñambres
Haragi hosto
Juan Ramon Makuso
Mikel Asurmendi
Azken etxea
Arantxa Urretabizkaia
Amaia Alvarez Uria
Mina hartzeko ere
Juan Luis Zabala
Paloma Rodriguez-Miñambres
Gezurra berdaderoa
Bertol Arrieta
Pako Aristi
Uda betea
Aritz Gorrotxategi
Jose Luis Padron
Basairisa
Louise Gluck
Aitor Francos
Sortaldekoak
Hedoi Etxarte
Mikel Asurmendi
Lagun minak
Jon Benito
Asier Urkiza