« Itsastxorien bindikapena | Olerkiak »
Gauzurtz baten izenak asmatzen / Eneko Olasagasti / Susa, 1985
Hiru poeta gaztek beren liburuak argitaratu dituzte Susa sailean (I) Silvia L. / Egin, 1985-03-31
Jotake ari zaigu Susa argitaletxea liburuak ateratzen. Azokan ateratzeko zen askok orain arte ez du argia ikusteko aukerarik izan. Hemen daude azkenik eta haietariko zenbait komentatzeko asmotan, Eneko Olasagastiren Gauzurtz baten izenak asmatzen; Omar Nabarroren Itsastxorien bindikapena eta Xabier Montoiaren Likantropo dira plaza honetara ekarri ditugun poesi-liburuak. Poesia eta hitzlana nahiko orekaturik dagoen sail honetan zail egiten zaigu, poesiari dagokionean, zein den zein baino hobea erabakitzea, besterik gabe onak diren batzu bazterrean uzteko beldurrez. Subjetiboak dira, beraz, gure azterketak, poesia aztertzeko erizpide sendoa argi ikusten ez den bitartean.
Gauzurtz baten izenak asmatzen
Eneko Olasagastiren liburua, aipatu dugunez, Gauzurtz baten izenak asmatzen dauka titulu. Ezaguna zaigu egilea zenbait aldizkaritan eginiko kolaborazioak direla medio, hala nola beste batzurekin batera sail honetan bertan ateratako Eta zergatik ez …. Sigrid? liburuagatik. Poeta honen mundu ikuspegia, liburu honetan, intimista dela esan dezakegu, sozial kutsuko poemekin nahasten duelarik. Liburuaren lehen partean maitasunaz ari da eta bertan iraganarekiko bildurra azalerazten du, bide batez metapoesia eginez. Adibide bat ikus dezagun: “Ez dut nahi/ gau hori/ iragan honetara kondenatu/ ez, paper honetan gorde/ gure gorputz izerditsuen/ memoria.” (17. or.) edo-ta,”… gure gorputzek ez dute istorio honen/ bukaerarik idatzi.” (33. or) Ikusi denez, idatzirikoa ez dela derrigorrez iragandako zerbait azaltzen saiatzen da poeta.
Parte honetako poema askotan argi ikusten da zinearekiko nolabaiteko lotura. Ikus dezagun hau goian aipaturiko joerarekin nahasirik: “Idatzi gabe jarraitzen dut/ dena,/ eskua ez altxatzeagatik/ papereraino,/ hitz juxtua ez esateagatik,/ zu ikuslea zarelako/ nire amodioa/ proiektatzen duten zinema.” (29. Or)
Bigarren parteak “Urrun da Beyrouth/ Urrun al da Beyrouth?” dauka izena. Hemen hasten dira poema sozialagoak, zeinetan poesia prosaikoagoa bihurtzen bait da. Neurri berean, zenbait poematan existentzialismo kutsua atzematen da. Orohar etsipenerako poemak ditugu parte honetako gehienak, gai asko ukitzen duelarik; ez da honetan lehenengo batasuna gordetzen. Zenbait konposiziotan elementu marjinalak tartekatzen ditu, poesi-mota bati arrotzak zaizkionak baina honetan eta, ikusiko dugunez, Montoiaren kasutan egoki gertatzen direnak: “Askatasunarekin, gaur/ egunero bezala/ larrua jo diagu,/ kalean preserbatibo erabiliak/ sakabanatzen dituk,/ baina ez diagu elkarrekin/ goizalderarte gelditzean bere beso/ beroetan/ inoiz lo hartzea lortu.” (51. or).
[Beste bi liburuez ari da ondoren]
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi