« Jolasteko gogoa | Isiltasuna »
Leuropa / Pablo Sastre / Susa, 2002
Nobela interesgarri bat baino gehiago Juan Luis Zabala / Maxixatzen, 2002-06
Azken urteotan hedabideetan oso maiz agertzen ari den gai baten ingurukoa da Pablo Sastreren Leuropa nobela berria: etorkinak, emigrazioa, herrialde txiroenetatik aberatsenetarako exodoa. Andoaingo kamioilari batek, herriko beste lagun gazte batekin batera, Marokora kamioiarekin egiten duen bidaia kontatzen du nobelak; kamioilariaren asmoa hango pertsona batzuk —legez kanpo, Poliziaren oharkabean— honuntz ekartzea da, ez haiei laguntzeko gogo altruistak bultzatuta, dirua irabazteko baizik.
Gaia gogorra da, gordina, zakarra, dramatikoa, tragikoa. Baina Pablo Sastrek, egiari eta egiaren alderdi ilunenei ihes egin gabe, gaia alferrikako espanturik gabe, asaldura faltsurik gabe eta pedagogia paternalistarik gabe ematen digu, leuntasunez eta are goxotasunez ere. Horretarako gako nagusia begirada da, kontalaria, Tximi. Kamioilariaren laguna da Tximi, horrekin inolako dramarik egin gabe bere burua “motxamarra” dela aitortzen duen mutiko bat, mutiko sinpte eta maitagarri bat, “kultura” deitzen den horretan ez oso jantzia, baina kulturaren unean uneko eman biziari gutariko edozein baino askoz irekiagoa.
Tximiren begirada lagun atsegina gertatzen zaio liburu osoan zehar irakurleari, eta begi horien bidez ezagutzen dituen pertsonaiak ere bizitasun eta sinesgarrritasun handikoak dira —Saki batez ere, kamoilaria, denoi oso gertuko egingo zaiguna eta Tximiren osagarri guztiz egokia—, egileak ardura eta tentu handiz landu eta zainduak. Horri guztiari esker, Leuropa gaurkotasun handiko gai bati heltzen dion nobela ausart eta interesgarria baino gehiago da: benetako nobela eder bat.
Hizkeraren aldetik ere aukera berezia egin du Pablo Sastrek. Aurretik haren literatura ezagutzen ez duenari harrigarri gertatuko zaio aukera hori; haren berri duenari ez hainbeste. Hasierako harridura edo kolpea gaindituta, ordea, berehala ohitzen da irakurlea nobelako prosa horretara, eta azkenean nobelak justu hizkera horixe behar zuela irudituko zaio. Kontalariaren hizkera baita, Tximirena.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez