« Izatearen funtsa | Geure baitara itzuli »
Letra txikiaz bada ere / Joan Mari Irigoien / Elkar, 2002
Jolasteko gogoa Igor Estankona / Deia, 2002-05-31
Horixe da, jolasteko gogoa, Joan Mari Irigoienek liburu honetan gainezka dakarrena. Orain dela lau urte argitaratu zuen “Hautsa eta maitemina” ere jolas bat izan zen, hasi bezain laster bukatzen ziren poemekin. Orduko hartan irakurleak jarri behar zizkion gogoetak eta bere gain hartu behar zuen haiku antzera idatzitakoa luzatzeko lana. Oraingoan idazleak bere lekua eskatu du, eta ludiko dator. Politikaren esne mikaztua bera ere ikuspuntu dibertigarritik oratzen du. Gure aurrean hitz egiten ari den bitartean malabareak egiten dituen idazle gisa errebelatu da Altzakoa. Bista alaitu eta zer pentsatua eman, biak batera egin daitezkeela frogatzen du “Letra txikiaz bada ere” atipiko honek. Euskal poesian oso ohikoak ez diren pieza bitxien arteko azkena jarri du gure eskuetan Elkarrek, zorte ona opa diogun sail estrenatu berrian.
Mundu zoro honek poetarengan sortzen duen harridura da liburuaren orea. Harridura horri aurre egiteko gauzak ordenean jartzea ezinezkoa denez eta arrazionaltasunak ez daramanez inora, ordenik eza aukeratu du berak ere lanabes. Umorea laztandu arren Zorogoien deitzen dio bere buruari, pentsa ez da hori helburua, bidea baino.
Existentzialismo sakoneko pasarteak ere badaude. Liburua bukatu eta balantzea egiterakoan ez dute pisu gutxi era horretako ondorioek. Baina erremediorik gabe amilduko garenaren segurantzak ez dio munduari zentzurik kentzen. Alderantziz, hain zuzen HEMEN hitz egin behar dugu jainkoaz, maitasunaz, gatazkaz. Ez dut ikusi jainkoa hainbeste aldiz aipatzen duen liburu hain existentzialik. Kontraesan hoiek guztiak, eta gehiago, ia hirureun orrialdeko liburu mardulean.
Kontraresanak ez du esan nahi dena dudan jartzen denik. Badaude iparrorratzaren lana egiten duten pare bat erreferentzia. Batetik, herriaren jakintza, amaren figuran hezurmamitua. Eta bestetik abertzaletasuna, adiera zabal zein konkretuan. “Oi, lur…!” poema da horren adibidea. Homosexualitatea babesten du bere heterosexualitatetik, arrazakeria eza bere azalaren zuritasunetik e.a. baina hatz egiten dio poetak bere azal abertzaleari eta azpian beste abertzale bat aurkitzen du. “Hau komeriya!”. Azken esaldi horrek bihozkada itxura dauka. Komeria, komeria serioa da honakoa.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo