« Izatearen funtsa | Geure baitara itzuli »
Letra txikiaz bada ere / Joan Mari Irigoien / Elkar, 2002
Jolasteko gogoa Igor Estankona / Deia, 2002-05-31
Horixe da, jolasteko gogoa, Joan Mari Irigoienek liburu honetan gainezka dakarrena. Orain dela lau urte argitaratu zuen “Hautsa eta maitemina” ere jolas bat izan zen, hasi bezain laster bukatzen ziren poemekin. Orduko hartan irakurleak jarri behar zizkion gogoetak eta bere gain hartu behar zuen haiku antzera idatzitakoa luzatzeko lana. Oraingoan idazleak bere lekua eskatu du, eta ludiko dator. Politikaren esne mikaztua bera ere ikuspuntu dibertigarritik oratzen du. Gure aurrean hitz egiten ari den bitartean malabareak egiten dituen idazle gisa errebelatu da Altzakoa. Bista alaitu eta zer pentsatua eman, biak batera egin daitezkeela frogatzen du “Letra txikiaz bada ere” atipiko honek. Euskal poesian oso ohikoak ez diren pieza bitxien arteko azkena jarri du gure eskuetan Elkarrek, zorte ona opa diogun sail estrenatu berrian.
Mundu zoro honek poetarengan sortzen duen harridura da liburuaren orea. Harridura horri aurre egiteko gauzak ordenean jartzea ezinezkoa denez eta arrazionaltasunak ez daramanez inora, ordenik eza aukeratu du berak ere lanabes. Umorea laztandu arren Zorogoien deitzen dio bere buruari, pentsa ez da hori helburua, bidea baino.
Existentzialismo sakoneko pasarteak ere badaude. Liburua bukatu eta balantzea egiterakoan ez dute pisu gutxi era horretako ondorioek. Baina erremediorik gabe amilduko garenaren segurantzak ez dio munduari zentzurik kentzen. Alderantziz, hain zuzen HEMEN hitz egin behar dugu jainkoaz, maitasunaz, gatazkaz. Ez dut ikusi jainkoa hainbeste aldiz aipatzen duen liburu hain existentzialik. Kontraesan hoiek guztiak, eta gehiago, ia hirureun orrialdeko liburu mardulean.
Kontraresanak ez du esan nahi dena dudan jartzen denik. Badaude iparrorratzaren lana egiten duten pare bat erreferentzia. Batetik, herriaren jakintza, amaren figuran hezurmamitua. Eta bestetik abertzaletasuna, adiera zabal zein konkretuan. “Oi, lur…!” poema da horren adibidea. Homosexualitatea babesten du bere heterosexualitatetik, arrazakeria eza bere azalaren zuritasunetik e.a. baina hatz egiten dio poetak bere azal abertzaleari eta azpian beste abertzale bat aurkitzen du. “Hau komeriya!”. Azken esaldi horrek bihozkada itxura dauka. Komeria, komeria serioa da honakoa.
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez
Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Paloma Rodriguez-Miñambres
Simulakro bat
Leire Ugadi
Mikel Asurmendi
Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña
Mikel Asurmendi
Haize beltza
Amaiur Epher
Asier Urkiza
31 ipuin
Anton Txekhov
Aritz Galarraga
Odolaren matxinadak
Miren Guilló
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi
Joxe Aldasoro
Zero
Aitor Zuberogoitia
Amaia Alvarez Uria
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Aiora Sampedro