kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Satorrak baino lurperago / Pedro Alberdi / Alberdania, 2001

Satorrak baino lurperago Asier Sarasua / Eibartik, 2010-10-01

60ko eta 70eko urteen kronika kulturala, politikoa eta sentimentala egiten du idazleak. Abiapuntu Hamaika pauso eleberriko bi pertsonaia nagusiak ditu. Alegiazko pertsonaien ibilerak aitzakia hartuta, 1960tik 1975era bitarteko gorabeherak kontatzen ditu Pedro Alberdik, hainbat alderditik. Pertsonaiak eta euren arteko tirabirak: Txillardegi, Saizarbitoria, Kintana, Aresti, Rikardo Arregi… Laboa, Lete, Iriondo, Irigarai… Bikila, Etxebarrieta, Txapel, Pertur… Zeruko Argia, Anaitasuna, Kriseilu, Lur, Ez dok amairu…

Interes handiz irakurri dut. Baita malenkoniaz ere, ni garai hartan oraindik jaio barik banengoen ere. Aingeru Epaltzak esan bezala: “Neke da gaur egungo euskal kultura eta politikagintza ulertzea 60 eta 70eko hamarkadak ekarri zigun iraulketarik gabe. Orduan erein haziek ekarri dizkigute gaurko fruituak. Orduko txinpartek oraingo sua. Urte zalapartatsu eta aldi berean miraritsu horiexen kronika bizkaitar-gipuzkoarra egin digu Pedro Alberdi eibartarrak”.

Liburuaren kontrazalean onartzen duten moduan, saltoka egindako kronika da, kronologiari eta gertakizunei hari jakinik ezarri gabe. Horrek bizitasuna ematen dio eta gustatu zait, baina egia da amaierarako joan-etorri larregi dagoela eta azkenen anekdotario huts bilakatzen dela. Ematen du, bizkarrezurra falta zaiola eta gertakarien saltsa lotu gabea besterik ez dela. Zergatik ez duen idazleak ibilbide kronologikoagoa aukeratu? Hobea litzatekeen kontakizun linealagoa? Ez dakit.

Hala ere, gustura irakurri dut eta gomendagarria pentsatzen zait. Estilo bizi, arin eta ulergarrian idatzia; ondo dokumentatua; erritmo eta prosa erakargarriarekin.

Eibarrek eta eibartarrok, gainera, leku handi samarra hartzen dugu liburuan. Ez idazlea bertakoa dugulako, Eibar sasoi hartan “puntu neuralgikoa” zelako baizik. Ez ahaztu, Euskal Herriko herririk dinamikoenetarikoa zela, ekonomia aldetik punta-puntakoa, eta euskaldun kopuru hazikoa. Donostia eta Bilbo alde batera utzita, Eibar izango da liburuan gehien aipatzen den herrietako bat.

Horrela, Imanol Laspiur eta Juan San Martin agertuko dira. Amatiño Zeruko Argian. Mario Onaindia, Mitxel Sarasketa, Josu Ibargutxi eta Jon Etxabe. Grebak, bonba-leherketak eta bahiketak. Roberto Perezen hilketa. Hitzaldiak, Kulturala eta mugimendu politiko-soziokulturala. Eibarren gertatutakoen zati txikitxo bat besterik ez, baina Euskal Herriko irudi orokorragoan ondo txertatuta.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak