kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Aitaren pitokeriak / Justin Halpern (Uxue Alberdi) / Alberdania, 2011

Aitaren pitokeriak Mikel Garmendia / eizie.org, 2011-11-04

“Zintzoki mintzatuz, mesede kaskarra egin diot beharbada literaturari nire liburuarekin”, aitortzen digu Justin Halpernek berak, The New York Times-en zerrendetako 10 salduenen artean kokatu den Aitaren pitokeriak liburu bitxiaren egileak. Bitxia diogu, sailkaezin samarra baita Halpernek aitaren ateraldiak Twiterren sartzen hasi eta denbora gutxian izandako egundoko jarraitzaile piloak hartaratuta argitaratutako liburu hau, telebistako serie izatera ere iritsi dena.

Kalean dago eztabaida: arinkeria bat hala ekimen iraultzaile bat? Aitortzekoa da, nik uste, zer pentsatua behintzat ematen dutela aita autoritario baten jarrera umorearen ikuspegitik heldu izanak (kontserbadoretzat ere jo genezake alde horretatik) eta aitak berak semeari amaiera aldera egiten dion aitorpenak. Eztabaidarako puntu polita litzateke konparatzea F. Kafkak bere aitarenganako izan zuen jarrera —hainbatek, hala nola A. Monterrosok, E. Vila-Matasek…, kritikatu izan dutena— eta J. Halpernek erakusten diguna.

Ezin ukatu, bestalde, umorezkoa dugula liburua, umore estatubatuarrezkoa, esango nuke, halakorik esatea badago. Ikustekoa —eta konparatzekoa— litzateke beste herrialde bateko idazle batek ariketa bera eginez gero, aitaren —edo amaren— ateraldiak jaso eta argitaratzea, alegia, zer emaitza aterako litzatekeen, ikusteko baitago oraindik lan honen itzulpenek jatorrizkoak bezainbateko arrakastarik duten, nahiz eta euskarazko honetan bederen, Uxue Alberdiren itzulpenak oso ongi eutsi dion jatorrizkoaren estilo bizi-arinari. Hobeto aztertuko du, ziurrenik, soziolinguista edo psikolinguista batek obra hau, umorearen nolakoari, gizarte-ereduaren aurreko jarrerari… erreparatuz. Estimatzekoa litzateke, esate baterako, soziolinguista edo psikolinguista batek baloratzea ea zenbateraino den liburu hau balioak bizitzeko forma berri bat edo proposamen berri bat. Hona, adibidetarako, aitaren aholku umoretsu horietako bat, aztertzea proposatzen dugun horietakoa:

Selektibitateaz: “Gogoratu azterketa bat baino ez dela. Kaka egiten baduk ez dik kakazaharra haizenik esan nahi. Behin hau argituta, ez ezak kakarik egin. Nahikoa garrantzitsua duk”.

Zerbitzatua dugu eztabaida.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak