« Gizakiaren hausterrea | Ura nonbait »
Zer barkaturik ez / Alberto Ladron Arana / Elkar, 2011
Literatura beltza Javier Rojo / El Correo, 2011-09-17
Alberto Ladron Arana nobela beltzaren inguruetan ibiltzen da bere idazlanak egiten dituenean. Zer barkaturik ez izeneko liburu honetan ere esan daiteke literatura beltzaren generoaren zordun dela, argumentuan honelako literaturan agertu ohi diren topikoak, literatura-mota hori zehazteko eta bereizteko balio duten ohiko ezaugarriak agertzen baitzaizkigu nabarmen. Lehenengo eta behin, protagonista dugu. Pertsonaia hau tipo arrunta da, gaixorik dagoen funtzionarioa, hilketekin eta krimenekin inolako zerikusirik ez duen gizajo arrunta. Dibortziatu berria delarik depresioak jota dago, eta nahi gabe bera baino askoz handiagoa den trama batean sarturik ikusten du bere burua, bere anaia alprojaren erruagatik. Bere anaiaren desagertzea hasiko da ikertzen eta konturatuko da istorio horren atzean beste istorio baten misterioa gordeko balu bezala. Gauzak horrela, Espainiako Gerra Zibilaren osteko urteetan Nafarroako mugetan zaindari ibilitakoak, mugaren bestaldeko lurraldeak okupaturik zituzten naziak, iheslari juduak eta beste hainbat gauza korapilatuko dira istorio honetan hari desberdinetan irekitzen den argumentu konplexua sortuz, generoari dagokion moduan.
Jakina, honelako nobeletan ezin huts egin dezake femme fatale-aren presentziak, kasu honetan bere aitonaren istorio zahar baten atzetik dabilen neska ederra agertuko baita istorioaren hariak gehiago nahastuz. Eta ez dugu ahaztu behar honelako literaturan moralitatearen aldetik askotan azaltzen den zehaztugabetasuna. Ladron Arana idazle trebea da honelako istorioak idazteko, baina nobela beltzak irakurtzean askotan inpresioa geratzen zait argumentuan dirudien baino hutsune gehiago daudela. Nobelan dena berez eta ezinbestez gertatu behar dela irudikatu behar da, kasualitatearen itxurapean agertzen den idazlearen esku jainkotiarrari leku askorik utzi gabe. Baina nobela honen argumentua abiatzen hasten da protagonistak inolako logikarik ez duen gezur bat esaten diolako poliziari. Edo beste era batez esanda, gezur horrek logika edukiko luke baldin-eta pertsonaiak geroko gertakarien berri izango balu, hau da idazleak beste jakingo balu.
Sinesgarritasunaren aldetik badaezpadakoa dirudien hasierako mugimendu horri kasu handirik egiten ez bazaio eta irakurlea proposatzen zaion jolasean sartuz gero, nobela dibertigarria gertatuko zaio.
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Asier Urkiza
Zubi bat Drinaren gainean
Ivo Andritx
Aritz Galarraga
Panfleto bat atzenduraren kontra
Pello Salaburu
Mikel Asurmendi
Denboraren zubia
Iñaki Iturain
Aritz Pardina Herrero
Etxeko leihoak unibertsora
Alba Garmendia Castaños
Irati Majuelo
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Joxe Aldasoro
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Aiora Sampedro
Aizkorak eta gutunak
Edorta Jimenez
Mikel Asurmendi
Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Maialen Sobrino Lopez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Asier Urkiza
Espekulazioak
Arrate Egaña
Nagore Fernandez
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Txani Rodríguez
Azken batean
Lourdes Oñederra
Mikel Asurmendi