« Inon ez naiz errepidean bezain ongi sentitzen | “Nora ez dakizun hori” edo idazlea(k) ez daki(t)en nora! »
Etxeko hautsa / Anjel Lertxundi / Alberdania, 2011
Harrotuz Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2011-09-09
Denbora ez da alferrik igarotzen. Etxeko atarian eserita, behaketan, batek hartzen ditu denbora horren arrastoak. Eta horiek gustukoak izango dira ala ez, baina denborak uzten dituen arrastoei aurre egitea, hori da erronketariko bat. Ariketa honetan, beste behin, Anjel Lertxundi dihardu Etxeko hautsa bere azken eleberrian. Ez da harritzekoa Lertxundik eleberrian agertzen dituen gogoetak bere ariketa intelektualean jasotzea. Bere ibilbide literarioa horren erakusle da. Oraingo eleberrian, eta esan behar da oraingoan ere, beste behin, maisuki agertzen zaigula, bai idazkera aldetik, bai kontakizuna nola eramaten duen eragatik. Norbaitek esan dezake, hori maila honetako idazle bati eskatu behar zaiona da, baina agian, eta hau maiz ahazten zaigu, idazlearen atzean pertsona dagoela, subjektua, eta honek bere gorabeherak dituela. Eta Lertxundik, bere gorabeheraren gainetik, idazle moduan azaltzen zaigu.
Eleberriak protagonista nagusi bat du, Gorka, eta bere aldamenean, idazleak parez pare honen aita jartzen du. Aita, buruko gaixotasun batengatik, jada ez da bere ahalmenen jabe. Gorkak bere gaztaroko ETArekiko izan duen harremana, Neska, beste protagonista baten eskutik, kontatzen du. Lertxundik oso ongi eramaten ditu eleberriko bi kontakizunak, hau da, Gorka eta aitaren arteko harremana, eta bere ibilbide politikoarena. Alderdi honetan, Lertxundik, gure herrian pairatu dugun sufrimenduen inguruan gogoeta sakona egiten du, eleberriak eskaintzen duen fikzioaren eskutik. Ezin ukatu, Lertxundik trama josteko era bikaina ez denik; adibide moduan, Agustin pertsonaiak, eleberrian jokatzen duen rola. Liburuari, honek, tentsioa pizten dio. Gure euskal literaturarako, ale dotore bat.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi