kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Lotsati, ilunpetik argira / Lotsati - Gurutz Sarasola / Alberdania, 2010

Ezezagunari aitorpena Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2011-02-04

Ez da erraza ibiltzea, urratsak ematea, gurdiak marraztutako marretatik at. Are gehiago, zure bizitzaren amaieraren gidoia idazten baduzu. Abert Camusek bere Sisyforen mitoa liburuan hauxe zioen: “Filosofi problema benetan serios bakarra dago: suizidioa, hain zuzen”. Gurutz Sarasola Martinez Lotsati poetak, bere bizitzan hautu hori egin zuen, eta agian bere garaiko gizarteak ez zion hori onartu ez eta errespetatu. Alvaro Rabellik Ilunpetik argitara saiakeran Itsasondoko Lotsati poetaren olerkigintza (1935-1936) aztertu du; guztira hogeita bost poema dira, eta bere bizitzaren inguruko nondik norakoak agerian geratzen dira, tartean, arestian aipatu dugun gertaera. Bere buruaz bestearen pasadizoa bere gazte aroan suertatu zen, hogeita bat urte bete gabe zituelarik, eta bere poesia bere bizitzako azken hilabetetakoa da. Ez dugu esango poeta malapartatua izan denik, baina bai ezezaguna. Bere poesia kokatzerakoan, hasteko, esango genuke, bidenabar, Lizardi eta Lauaxetaren arrastoetatik datorrela. Bere poesian edozein poetek jorratu duten gaiak agertzen dira, hala nola, maitasuna, existentzialismoaren aztarnak , aberria —eta hemen antzeman daiteke aranismoaren eragina—, “Zeru goi ortatik / Jetxi Sabiñ lurrera, / Zure bearra degu ta / Jetxi Sabiñ lurrera, / Ez gaitezen jun… / Ez gaitezen jun leizera”. Ez dugu esango punta-puntako poesia idatzi zuenik, baina bai baduela Lotsatiren poesiak erakargarria egiten duen zerbait. Beharbada bere ezinegona, baita ere bere heterodoxia, gaiak jorratzerako orduan. Adibidez, antzeman daiteke bere desamodioa maitasunaren gaia lantzerakoan, “Ezin bazaitut maitatu benetan / Maitatuko zaitut ametsetan, / Begiak itxi eta / Egongo naiz zurekin izketan. / Egongo baziñake bezela / Nerekin zeruetan”. Liburuak euskal literaturari ekarpen bat egiten dio.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak